Útiles e ben elaborados
A alimentación no primeiro ano de vida é crucial no desenvolvemento do bebé, xa que o seu crecemento é máis rápido ca nunca e as necesidades nutritivas maiores. É nesta época cando os lactantes (menos de 12 meses) son máis inmaturos e vulnerables, polo que se torna fundamental asegurarlles unha alimentación adecuada que satisfaga as súas necesidades nutritivas, que preveña posibles patoloxías e que os axude a crear hábitos alimentarios saudables.
Distínguense tres etapas: durante o período lácteo (ata 4-6 meses), a alimentación baséase no leite, que pode ser materno (o máis recomendado), artificial (fórmulas de inicio) e mixto. No período de transición, destete ou Beikost (a partir dos 4-6 meses) débese aumentar tanto a enerxía achegada coma a cantidade de diversos nutrientes. Por iso se introducen alimentos semisólidos (purés caseiros e/ou envasados en tarros), aínda que se siga mantendo a lactación, que nesta fase é maiormente artificial (fórmulas de continuación). Vanse incorporando, ós poucos e de acordo co pediatra, alimentos non lácteos, preparados de xeito adecuado en consistencia e cantidade e adaptados á maduración e desenvolvemento do bebé. Deste xeito, os nenos e nenas aprenden a mastigar e tragar e proban novos sabores. No período de maduración dixestivaintroduciranse outros alimentos.
O leite non abonda
Analizáronse dúas variedades de alimentos infantís envasados en tarros de cristal: catro de “froitas variadas” e outras tantas “con polo e arroz”, de Hero, Hipp (declárase ecolóxico), Nestlé e Nutribén, que custaban desde 3,36 atas 7,82 euros o quilo. Aínda que o perfecto é seleccionar os ingredientes e preparar na casa purés con carne e papas de froitas, recorrer a estes tarriños é unha solución correcta, tal e como demostrou esta análise.
Etiquetaxe e envase
Amais das indicacións obrigatorias en calquera alimento envasado, as etiquetas dos tarriños de alimento infantil deben proporcionar información sobre: composición nutricional, instrucións de preparación, presenza ou ausencia de glute e idade mínima a partir da cal se deben consumir (mínimo: 4 meses). O estudo anotou só unha irregularidade: as dúas mostras de Hipp non amosaban denominación de venda, peso neto e data de consumo preferente no mesmo campo visual, polo que incumpren a norma.
Os oito envases teñen peche hermético: para abrilos, hai que premer o centro da tapa, destacado noutra cor. Se a tapa se move, ou se ó virala non soa “pop”, non se debe consumir o alimento.
Que teñen os tarriños de froita?
Pola súa achega vitamínica, convén incluír froitas, ben sexa en zume, ben en puré, na dieta do lactante cando cumpre os catro ou cinco meses de idade. Pero as froitas non deben substituír unha toma de leite, xa que se lle debe asegurar ó bebé a achega suficiente de calcio e proteínas. Xa que logo, leite e froitas deben ser complementarias, non excluíntes. Importante: as froitas son doces por natureza, polo que non é necesario adozalas con azucre. Estes alimentos infantís envasados teñen en común o uso da laranxa ou da mazá, e, dependendo das mostras, pódense atopar outras como albaricoque, pexego, piña, plátano ou pera; Hipp engade cenoria. Outros ingredientes destes tarros de froitas son auga ou zume, espesantes como fariña e amidón, vitamina C e azucre (agás en Hipp). Segundo as etiquetas, a maior cantidade de froita ofrécea Nutribén (91% do produto) e a menor, Nestlé (66%). Hipp ten o 76% de froita e Hero o 85%. As calorías variaron desde as 55 cal/100 g de Hipp ata as 84 cal/100 g de Nestlé. O nutriente principal son os hidratos de carbono, que representan entre o 13 e o 20% do produto. Os hidratos de carbono compóñense basicamente de azucres simples como a frutosa (propio da froita) ou a sacarosa, se se engadiu azucre. Os hidratos de carbono complexos veñen representados polo amidón, engadido pola súa función espesante ou xelificante.
O contido en proteínas (0,5%) e graxas (0,1%) é irrelevante, pero non o é o de fibra (1%), beneficiosa para a regulación do tracto gastrointestinal. Os catro tarros de froitas conteñen vitamina C engadida; cun tarro de 250 gramos de calquera deles cóbrense sobradamente as necesidades cotiás do lactante para este nutriente.
E os de polo con arroz?
En tres dos catro tarros, o polo menciónase en primeiro lugar na denominación, polo que este ingrediente debe representar non menos dun 10% do produto, o contido en proteínas debe ser, como mínimo, de 4 g/100 calorías, e o de graxas dun máximo de 6 g/100 calorías; os tres tarros cumpren estes requisitos. Cando o polo non se menciona en primeiro lugar na denominación (caso de Hipp), debe representar polo menos o 8% do produto, as proteínas deben chegar como mínimo a 3 g/100 calorías e a graxa non debe superar 4,5 g/100 calorías. Hipp (con 4,7 g/100 calorías) supera lixeiramente este máximo en graxas. Doutra banda, estes alimentos infantís deben ter menos de 200 mg/100 g de sodio, límite ó que nin sequera se achegan estes oito tarriños: os de froita contéñeno entre 7 e 19 mg/100 g e os de polo desde 46 ata 158 mg/100 g.
Alérxenos, praguicidas e estado sanitario
A introdución de novos alimentos na dieta dos bebés débese facer ós poucos e seguindo as recomendacións do pediatra. A esta idade, os nenos son moi sensibles ós cambios bruscos: poden xurdir intolerancias e alerxias alimentarias. O glute é unha fracción proteica (propia de cereais como trigo, cebada, centeo e avea) desaconsellada para lactantes de menos de 6 meses de idade co obxectivo de reducir o risco de celiaquía. Canto máis tardía é a introdución do glute, máis benigno é o debut da enfermidade, de se producir. Outros alimentos, como o ovo, o leite, o peixe e certas froitas, son potencialmente alerxénicos de se introduciren demasiado axiña, en certa cantidade e de xeito reiterado. Comprobouse en laboratorio se os oito tarriños comparados nesta análise contiñan leite, ovo ou glute, todas elas substancias problemáticas para algúns nenos. Os oito levan nas súas etiquetas a indicación e o logotipo específico de alimentos “sen glute” (esta mención é obrigatoria). Resultados: non se detectou glute, ovo nin leite nas mostras, agás en Nestlé “Polo con arroz”, que contén (e declara na súa lista de ingredientes) leite.
Doutra banda, estes alimentos infantís non deben conter residuos de praguicidas por riba de 0,01 mg/kg de produto listo para o consumo ou reconstituído. Buscáronse nas oito mostras os praguicidas máis empregados, con resultados negativos.
O estado microbiolóxico destes alimento debe ser impecable: os bebés vanos consumir tal cal (tarriños de froitas) ou despois de queceren levemente (tarriños de polo con arroz). As análises demostraron a inexistencia de xermes nos oito tarriños, polo que a súa calidade hixiénico-sanitaria era correcta.
En síntese e táboa comparativa
En síntese
- Analizouse a etiquetaxe, a composición nutricional, a calidade e o estado hixiénico-sanitario de oito mostras de tarriños infantís das variedades “froitas variadas” e “con polo e arroz” de Nestlé, Hero, Nutribén e Hipp. Os prezos van desde 3,36 ata 7,82 euros o quilo.
- Axudan a que os nenos descubran novos sabores e aprendan a mastigar e tragar e constitúen unha alternativa ós purés caseiros. Ó igual ca estes, son unha alimentación complementaria á lactación, que se introduce na dieta do bebé a partir do cuarto-sexto mes de idade para completar a achega de enerxía e nutrientes.
- Os de froitas teñen menos graxa e proteína, e o seu nutriente maioritario son os hidratos de carbono. Están elaborados a base de froitas, auga ou zume, azucre (agás Hipp) e amidón, e engaden vitamina C. Os contidos de froita foron desde o 66% de Nestlé ata o 91% de Nutribén.
- Os de polo e arroz teñen tamén aceite, sal e verduras (agás Nutribén). Achegan máis graxa e proteínas e menos hidratos de carbono cós de froitas.
- Todos están ben elaborados, cumpren a súa función e carecen de praguicidas.
- Ningún contiña glute nin ovo, pero un tiña leite. As tres son substancias potencialmente alerxénicas, sobre todo a estas idades.
- A mellor relación calidade-prezo son as dúas mostras de Hero.
| Hero “Polo con arroz” | Nestlé “Polo con arroz” | Nutribén “Polo con arroz” | Hipp “Verduras e arroz con polo” | |
|---|---|---|---|---|
| Prezo (euros / quilo) | 3,36 | 3,75 | 5,5 | 7,82 |
| Idade mínima de consumo | 6 meses | 6 meses | 6 meses | 4 meses |
| Etiquetaxe | Correcta | Correcta | Correcta | Incorrecta |
| Peso neto (g) | 250 | 250 | 200 | 190 |
| Humidade (%) | 85,5 | 82,4 | 81 | 85,4 |
| Proteína (%) | 3,9 | 4,8 | 4,2 | 2,4 |
| Graxa total (%) | 2,9 | 4,0 | 4,1 | 3,2 |
| Saturados (%) | 24,3 | 34,1 | 25,7 | 20 |
| Mono- insaturados (%) | 45,1 | 54,4 | 63,8 | 63,4 |
| Poli- insaturados (%) | 30,6 | 11,5 | 10,5 | 16,6 |
| Carbohidratos totais (%) | 6,7 | 7,3 | 8,2 | 7,3 |
| Azucres (%) | 0,3 | 1,1 | Non detectado | 1,1 |
| Almidón (%) 1 | 6,9 | 7,2 | 10,9 | 6,1 |
| Valor calórico (Kcal/100 g) | 68,5 | 84,4 | 86,5 | 67,6 |
| Fibra (%) | 0,5 | 0,9 | 1,7 | 1,1 |
| Alérxenos2 | ||||
| Leite | Negativo | Positivo | Negativo | Negativo |
| Ovo | Negativo | Negativo | Negativo | Negativo |
| Glute 3 | Negativo | Negativo | Negativo | Negativo |
| Vitamina C (mg/100 g) | Non procede | Non procede | Non procede | Non procede |
| Sodio (mg/100 g) 4 | 93,4 | 46,2 | 158,5 | 81,3 |
| Residuos de praguicidas 5 | Ausencia | Ausencia | Ausencia | Ausencia |
| Hero “Froitas variadas” | Nutribén “Froitas variadas” | Nestlé “Froitas variadas” | Hipp “Multifroitas” | |
|---|---|---|---|---|
| Prezo (euros / quilo) | 3,46 | 4,4 | 5,31 | 6,84 |
| Idade mínima de consumo | 4 meses | 6 meses | 4 meses | 4 meses |
| Etiquetaxe | Correcta | Correcta | Correcta | Incorrecta |
| Peso neto (g) | 250 | 250 | 260 (2×130) | 250 (2×125) |
| Humidade (%) | 79,8 | 79,9 | 78,1 | 84,9 |
| Proteína (%) | 0,4 | 0,5 | 0,5 | 0,6 |
| Graxa total (%) | 0,1 | Non detectado | 0,1 | 0,1 |
| Saturados (%) | ||||
| Mono- insaturados (%) | ||||
| Poli- insaturados (%) | ||||
| Carbohidratos totais (%) | 18,2 | 18,3 | 20,3 | 13 |
| Azucres (%) | 14,5 | 14,4 | 16,1 | 9,6 |
| Almidón (%) 1 | 4,3 | 4,3 | 4,6 | 3,7 |
| Valor calórico (Kcal/100 g) | 75,3 | 75,2 | 84,1 | 55,3 |
| Fibra (%) | 1,2 | 1,0 | 0,8 | 1 |
| Alérxenos2 | ||||
| Leite | Negativo | Negativo | Negativo | Negativo |
| Ovo | Negativo | Negativo | Negativo | Negativo |
| Glute 3 | Negativo | Negativo | Negativo | Negativo |
| Vitamina C (mg/100 g) | 31 | 48 | 64 | 26 |
| Sodio (mg/100 g) 4 | 18,9 | 13,3 | 7,4 | 12,1 |
| Residuos de praguicidas 5 | Ausencia | Ausencia | Ausencia | Ausencia |
(1) Amidón: substancia que se emprega como espesante ou xelificante.
(2) Alérxenos: substancias potencialmente alerxénicas se se introducen na alimentación do lactante demasiado axiña en grandes cantidades e reiteradamente.
(3) Glute: compoñente proteico dalgúns cereais como trigo, avea, cebada e centeo.
(4) Sodio: a norma establece unha cantidade máxima de sodio nestes alimentos de 200 mg/100 g de produto.
(5) Praguicidas: substancias químicas empregadas na eliminación de pragas das plantas.
Un a un
Oito tarros de alimento infantil, un por un
Hero "Polo con arroz"
A mellor relación calidade-prezo dos tarriños de polo e arroz. Recoméndase o seu consumo a partir dos 6 meses. O menor contido graxo (2,9%). A menor achega de azucres sinxelos (0,3%).
Nestlé "Polo con arroz"
Recoméndase o seu consumo a partir dos 6 meses. Achega a maior cantidade de proteínas (4,8%), pero tamén a maior de graxas saturadas (34%). A súa proporción de graxa (4%) é das máis elevadas. O único con leite (potencialmente alerxénica para bebés), declárao na súa lista de ingredientes.
Nutribén "Polo con arroz"
Recoméndase o seu consumo a partir dos 6 meses. O seu contido en graxas é dos máis elevados (4,1%), pero non achega azucres sinxelos e a cantidade de fibra é a maior (1,7%). A maior proporción de sodio (158,5 mg/100 g) e amidón (10,9%), utilizado como espesante.
Hipp "Verduras e arroz con polo"
Declara ser un alimento de agricultura ecolóxica. Recoméndase o seu consumo a partir dos 4 meses. Etiquetaxe incorrecta (non indica no mesmo campo visual a información obrigatoria). O menor contido en proteínas (2,4%). Supera moi lixeiramente a cantidade de graxa permitida para este produto.
Hero "Froitas variadas"
Mellor relación calidade-prezo nos tarriños de froitas. Recoméndase o seu consumo a partir dos 4 meses. Segundo a súa etiqueta, o 85% do produto é froita.
Nutribén "Froitas variadas"
É o único de froitas que recomenda o seu consumo a partir dos 6 meses. Segundo a súa etiqueta, o 91% do alimento é froita.
Nestlé "Froitas variadas"
Sae a 5,31 euros/kg.
Recoméndase o seu consumo a partir dos 4 meses. Segundo a súa etiqueta, só o 66% do alimento é froita. O seu contido en azucres sinxelos é o máis elevado (16,1%) e o mesmo acontece co de carbohidratos (20,3%). É, loxicamente, o máis enerxético (84 calorías/100 g). O de máis vitamina C (64 mg/100 g).
Hipp "Multifroitas"
Declara ser un alimento de agricultura ecolóxica. Recomenda o seu consumo a partir dos 4 meses. Segundo declara, o 76% do produto é froita. Etiquetaxe incorrecta (non indica no mesmo campo visual a información obrigatoria). O único sen azucre engadido, o de menor contido en azucre e en carbohidratos totais (13%), e mais o menos calórico (55 calorías/100 g). Achega a menor cantidade de vitamina C (26 mg/100 g).