Hezkuntza, baturaren emaitza

Hezkuntza, baturaren emaitza

/imgs/20060901/img.psicologia.01.jpgHezkuntza ez da gelaxka isolatuetan bilakatzen, garatzen. Komunikazio-kanalak egintza koordinatuan eratu behar dira, haurra ahalik eta baldintza egokienetan intelektualki, emozionalki eta sozialki gara dadin. Horrenbestez, prozesu horretako bi zutabeen -familia eta eskola- ahaleginen batura da, adituen arabera, ibili beharreko bidea. Haurraren bi bizi-eremu horien arteko sintoniak, gurasoak eta irakasleen arteko konfiantza sortzeaz gainera, bi espazio desberdin baina elkarren osagarrietan bizi deneko ideia errazkiago sarraraziko dio.

Ezagutza eta balioak

Eskola-bizitzan gurasoek duten esku-hartzeari buruzko azterketek adierazten dutenez, inplikazio aktiboaren ondorioz haurren auto-estima, eskolako etekina, gurasoak eta haurren arteko harremanak eta eskolarekiko gurasoen jarrerak hobetu egiten dira. Eraginak irakasleengan ere agertzen dira, gurasoen ustez gaitasun handienekoak familiarekin elkarlanean dihardutenak baitira. Horregatik da funtsezkoa bien arteko komunikazioa: lortu nahi diren helburuez, baliatzen diren metodoez eta prestakuntza- eta hezkuntza-prozesuak garatzen dien eraz informazioa erdiesteko unean oso lagungarria da.

Ikastegiek eta familiek, beren erara eta beraien sisteman bidez, balioak ezartzeko lana partekatzen duten hein berean, helburu komunera -neska-mutiko arduratsuak, helduak, eskola eskaintzen dizkien ezagutzak nork bere ahalmenen arabera asimilatzeko gai izango direnak prestatzea, alegia- iristeko ahaleginak ere batu egiten dituzte.

Adituak bat datoz: hezkuntza-sistemak erantzukizun larriagoa du ezagutza akademikoen -matematika, hizkuntza, natur eta gizarte zientziak, etab.- transmisioan baina, era berean, ados daude haurrak balioetan heztea familiaren funtzio nagusia dela baiestean. Zeregin horretan eskolak esku har daitekeen, esku hartu behar duen arren, ezin dezake bide horretan bakarrik jardun.

Gauzak aldatu dira

/imgs/20060901/img.psicologia.02.jpg Familia aldatu da, hezkuntza sistema bestelakoa da eta familia eta eskolaren arteko harremanak aldatu egin dira.

• Famili eredu berriak. Egungo familia urbanoagoa da. Dibortzioen ondorioz edo ama-jendeak hala erabakita, guraso bakarreko familiak dezente ugaldu dira. Emakume asko sartu da etxetik kanpoko lanean eta, horregatik, gurasoek etxean denbora gutxiago ematen dute. Haur txikiak zaintzen dituzten familiaz kanpoko arduradunak eta haurtzaindegiak ugaldu dira. Hitz batez, seme-alabak ikasgeletara lehenago igortzen dira eta, horren ondorioz, haurraren lehen sozializazio-prozesuan orain ez du parte nagusia familiak hartzen, eskolak askoz ere protagonismo handiagoa du egun.
• Eskola eta familiaren arteko harremanak. Eskola aldatu ahala, bera eta familiaren arteko lokarriak ere bestela bilakatu dira. Lokarri horrek, izan ere, historian zehar hamaika aldaketa garrantzitsu nozitu ditu. Estreinako eskolek, adibidez, komunitatearekin erlazio hertsia zuten. XX. mendearen hastapenean bata bestearengandik urrutiratzen hasi ziren, lan pedagogikoa espezializatuz eta konplexuago bihurtuz joan zen eta irakasleek gurasoen bizipenetatik urrundutako gaiak irakatsi eta metodo bakanak baliatzen zituzten; gurasoek, beraz, zerikusirik ez zuten, ia, ikasgelan gertatzen ari zenaz.

Familiaren erantzukizunak eta eskolarenak desberdinak zirela hasi zen aintzat hartzen eta, izan ere, begi onez ikusten zen desberdin izate hori. Gurasoek seme-alabak edukazio oneko bidetik eraman behar zituzten; maisu-maistren ardura, berriz, idatzi eta irakurtzea, kalkulatzea eta antzekoak irakatsi behar zizkieten txikiei. Guraso eta irakasleak berariazko helburuen atzetik hasi ziren eta hori, behin baino gehiagotan, liskar-iturri izan zen. Ikuspegi horren ordez, aspaldi honetan beste bat jarri da indarrean: eskolaren eragina eta familiarena elkar gainka ezarrita daude eta bata eta bestearen ardurak partekatu egin behar dituzte; beraz, bi erakundeek elkarlanean jardun behar dute hezkuntzan, heziketan. Guraso eta irakasleek bestela definitu behar dituzte beraien arteko harremanak eta borroka zebilen tokian elkarlana sortu behar dute.