Elikagaiak adimenez erosteko sei klabe / 300 miligramo kafeina / Oliba olio birjina / Zukuak ala fruta freskoa? / Esterolak / Mendian zuzen elikatzea

Elikagaiak adimenez erosteko sei klabe / 300 miligramo kafeina / Oliba olio birjina / Zukuak ala fruta freskoa? / Esterolak / Mendian zuzen elikatzea

Elikagaiak adimenez erosteko sei klabe

• 1. Asteko otorduen plangintzaren zutabetako bat erosketa adimentsua egitea da: ondo egiten badugu, denbora, dirua eta kezkak aurreztuko ditugu. Gainera, osasun-alorreko irizpideen arabera errazkiago jardungo gara: horrela, etxean dagoenarekin inprobisatzeari saihets egingo diogu.
• 2. /imgs/20060901/img.despiece-alimenta.01.jpgLehenik eta behin, dieta orekatua egiteko aholkuak buruan, egin ezazu asteko otorduen plana, platerak zehaztuz.
• 3. Etxean zenbatetan eta zenbat lagunek jaten duten jakinik, osa ezazu erosteko elikagaien zerrenda.
• 4. Eskuarki, jan beharrekoa baino gehiago prestatzeko joera dugu. Bihur ezazu akatsa bertute: ikasi zein jaki eta nola izoztu. Gero, izozkailutik ateratzea aski izango duzu: bezperatik (biharamuneko bazkarirako) edo goizean (afaritarakoa), egunero sukalde-lanetan ibili behar ez izateko.
• 5. Ikuska ezazu etxeko jakitegia, beharrezkoa dena bakarrik erosiko baduzu. Inoiz edo behin, eskain iezaiozu zeure buruari premia larrikoa ez den gutiziaren bat: gailetak, txokolatea…
• 6. Saia zaitez ustekabekoetan hartzeko elikagaiak falta ez daitezen (izoztutakoak, latak): pasadizotik irteteko balio ez ezik, sorpresaz etorritako bisitariei abegi egiten lagunduko dute.

Datua

/imgs/20060901/img.despiece-alimenta.02.jpg

300…

Horixe da, adituen iritziz, egunean gehienez ere har dezakegun kafeina-kopurua, miligramotan adierazita: hiru kikara kafe, makinakoa zein disolbagarria.

Jakitegia

/imgs/20060901/img.despiece-alimenta.03.jpg

Oliba olio birjina
Dieta mediterraneoaren protagonista

Adituek oliba olioaz aldarrikatzen dituzten bertuteak norbaitek ez ditu entzun behin edo behin? Olio horrek kolesterolaren eta zainetako presioaren gainean duen eragin mesedegarria, nutrizio eta gastronomian dituen propietateak… denei esker, gantz hori gure dietan ezinbesteko osagarri bihurtu da. Fruta zapore bizikoa denez, pittinka-pittinka balia dezakegu sukaldean eta, horrela ere, jakiei ezin nahasizko lurrin eta ahogozagarriaz jantziko ditu. Oliba olio birjina kalitate gorenekoa denez, batzuek oliba-zukua deritzote. Entsaladak ontzeko, olio-ozpin, all-i-oli eta antzeko saltsen osagai, eta era guztietako errezetetan, oliba olioa jarriz gero, arrakasta segurua da. Gantz asegabe ugari ditu -monointsaturatu eta poliintsaturatuak-, E bitamina -antioxidatzailea- eta esterolak -odoletako kolesterola murrizten dutenak-. Beraz. gaitz kardiobaskularren eta hainbat motatako minbizien aurrean babestu egiten gaitu.

Bizimoduak eta elikabidea

/imgs/20060901/img.despiece-alimenta.04.jpg

Zukuak ala fruta freskoa?

Frutak egarria asetzen du, azukreetatiko energiaz eta era askotako bitaminez, mineralez, antioxidatzailez eta zuntzaz hornitzen gaituenez, egunean hiru ale hartzea aholkatzen dute. Badira, ordea, frutaren propietateez gozatzeko bestelako moduak ere. Zukuak (freskatuak, izoztuak edo kontzentratuetakoak) hartzea formula eroso eta praktikoa da. Gogoan izan dezagun, nolanahi ere, zukuak eta fruten arteko alde nabarmenenak dautzala zuntz-edukian (zukuek gutxiago), azukreetan (200 ml-ko edalontziak ale ertainak baino azukre gehiago dauzka) eta asetasun-sentsazioan (zukuak apalagoa eragiten du, murtxikatzerik ez baitu eskatzen eta zuntz gutxiago daukalako). Bitaminetan, berriz, parean dabiltza zukuak eta fruta freskoa eta, areago, ontzia ireki eta handik bizpahiru egunetara ere (hotzetan edukiz gero, jakina), baldintza egokietan mantentzen dituztela frogatu da.

Nutrizioaren oinarria

/imgs/20060901/img.despiece-alimenta.05.jpg

Esterolak:

tamaina egokian kolesterola murrizten dute substantzia hauek. Kopuru txiki-txikitan dautza olioetan, frutetan, barazkietan, labore-hozietan eta fruitu lehorretan. Elikagai aberastuek -esnedun edariak eta margarinak- kolesterola murrizteko egunean hartu beharreko dosia (1,5 g.) daukate, non eta dieta orekatuan tartekatzen diren.

Trukua: Etxean presta dezakegu ur litro bat limoi baten edo biren zukuarekin, zopa koilarakada bat azukrerekin, bikarbonato apur batekin eta gatz pixka batekin. Horri esker, urarekin batera, indarrak berreskuratzen, deshidratazioari eta haren ondorioei aurre egiten eta beldurra eragiten digun “ahulaldi” hori eragozten lagunduko digun edari isotonikoa lortuko dugu.