Melloran condutores e peóns, pero aínda están moi lonxe do desexable

/imgs/20061201/img.tema-portada.01.jpgOs accidentes de tráfico están ben lonxe de ser un problema exclusivo das estradas interurbanas. Tamén nas vías que percorren as nosas vilas e cidades se producen sinistros e se perden vidas a esgalla. Segundo datos da Dirección Xeral de Tráfico (DXT), das 4.442 persoas falecidas no 2005 por este motivo, 680, é dicir, unha de cada oito, eran peóns. Aínda que o número de mortes en estradas urbanas diminuíu un 6% con respecto ao 2004, as estatísticas seguen sendo alarmantes e desbaratan a idea de que na vía pública das nosas cidades só se dan accidentes de escasa relevancia.

CONSUMER EROSKI quixo afondar nas causas e motivos que provocan algúns destes accidentes nun entorno a priori con menos riscos de accidentes de tráfico con vítimas. Para iso, tratou de rexistrar, contabilizar e comparar os comportamentos e actitudes fronte á seguridade viaria de viandantes e condutores. Así, técnicos de CONSUMER EROSKI apostáronse durante varios días do pasado mes de setembro en distintas rúas céntricas e con amplo movemento de vehículos e de persoas de 18 capitais de provincia españolas (Madrid, Barcelona, Valencia, Bilbao, A Coruña, Málaga, Alacante, San Sebastián, Vitoria, Pamplona, Murcia, Logroño, Sevilla, Valladolid, Granada, Córdoba, Oviedo e Zaragoza). En concreto, situáronse ante 220 semáforos, 163 pasos de peóns e 57 sinais de stop e anotaron as infraccións cometidas por condutores e mais por peóns. Deste xeito, observáronse 98.323 peóns e 143.062 vehículos.

/imgs/20061201/img.tema-portada.02.jpg Os datos recompilados revelan que tanto condutores como peóns cumpren en maior medida coas normas de circulación se se compara este estudo cos resultados obtidos nunha investigación similar elaborada en 2003. Con todo, malia esta mellora, o comportamento viario dentro e fóra do vehículo está aínda moi lonxe do desexable e as actitudes imprudentes e denunciables mantéñense en proporcións demasiado significativas. O respecto das normas de tráfico nas nosas cidades segue nalgúns casos sen ser abondo e os incorrectos hábitos de condutores e peóns explican en boa medida a frecuencia e gravidade dos accidentes que se producen nas vías urbanas.

/imgs/20061201/img.tema-portada.03.jpg No tocante aos condutores, case a metade non realizaron correctamente a parada ante o sinal de stop, un de cada dez saltouse o semáforo en vermello ou en ámbar e a mesma proporción falaba polo teléfono móbil mentres conducía o seu vehículo. Ademais, case dous de cada dez (19%) non utilizaron as luces intermitentes para sinalizaren as distintas manobras, infracción que se comete máis ca hai tres anos (14%). Nos peóns tamén se detectaron actitudes que incumprían as normas viarias e que representaban un risco para a súa seguridade. O 21% dos viandantes cruzaron cando o semáforo estaba en vermello (o 20% no 2003) e o 24% atravesaron o paso de peóns sen mirar se viña un vehículo pola calzada (máis do dobre ca hai tres anos).

/imgs/20061201/img.tema-portada.04.jpgAgora ben, non todos os datos foron negativos. De novo cos condutores, a media dos que non cederon o paso nos pasos de peóns baixou ata o 11%, cando hai tres anos a proporción andaba arredor do 40%. No que atinxe ao uso do cinto de seguridade, constatouse que en case dous de cada dez vehículos vistos (18%), un ou varios dos seus ocupantes non levaban este dispositivo de seguridade, dato sensiblemente inferior ao rexistrado no 2003 (44%). Neste aspecto, no estudo evidenciáronse notables diferenzas entre os asentos dianteiros (11% non utilizaba o cinto) e os traseiros, nos que a proporción ascendeu ao 40%.

CONSUMER EROSKI tamén comprobou como o uso do casco por ciclistas e ocupantes de motos é cada vez máis xeneralizado, aínda que se constataron diferenzas no grao de concienciación nas distintas capitais analizadas. Mentres que só o 1% dos que viaxaban nestes vehículos en Madrid e o 2% en Pamplona e Zaragoza o facía sen casco, en Granada unha de cada tres ignoraba a obrigatoriedade de usar este elemento de seguridade, e en Oviedo, Vitoria e San Sebastián a cifra ascendeu ata un 20%.

Moitas diferenzas entre cidades

/imgs/20061201/img.tema-portada.05.jpgSe se cotexan os datos por cidades, constátase que, ao igual que acontece co uso do casco por ciclistas e motoristas, as diferenzas entre unhas e outras son salientables, tanto no comportamento de condutores coma no de peóns. Así, os condutores de Granada e de Vitoria son os que máis saltaron o semáforo (en vermello ou ámbar) ou continuaron a súa marcha antes de que se puxese en verde: case dous de cada dez nestas dúas cidades (19%). Neste apartado, os máis respectuosos foron os automobilistas de Oviedo, Valladolid, Sevilla, Madrid, Barcelona e Alacante, todos eles con proporcións inferiores ao 5%.

Ningún dos vehículos analizados en Valencia realizou correctamente o stop, é dicir, deter por completo o vehículo e mirar antes de continuar a marcha. En Zaragoza, o 90% dos condutores non respectaron este sinal. As cidades nas que menores imprudencias deste tipo se contabilizaron foron Madrid (11%), Barcelona (13%), Bilbao (14%) e San Sebastián (18%). No tocante a ceder o paso nos pasos de peóns, os peores rexistros obtivéronse en Murcia (o 42% dos automobilistas non o fixeron), Vitoria e Zaragoza (nas dúas, un 35%), e os mellores en Valencia, Valladolid, San Sebastián e Madrid (menos do 2% dos condutores observados nestas capitais non lles cederon o paso aos peóns). O desaconsellable, e prohibido, costume de falar polo teléfono móbil (infracción que supón a perda de tres puntos na nova normativa que regula o permiso de condución) mentres se conduce detectouse en maior proporción en Granada (a metade dos condutores), e en Pamplona (38%), e en menor grao en Logroño e en Valencia (tres de cada dez). Os condutores granadinos tamén foron os máis remisos a utilizar o cinto de seguridade (44%), a diferenza de valencianos, valisoletanos e ovetenses (só o 3% circulaba sen abrochar o cinto de seguridade).

Os peóns menos pendentes dos semáforos foron os de San Sebastián, cidade na que case oito de cada dez cruzaron cando o sinal luminoso llelo impedía. Pola contra, os viandantes que máis respectaron esa indicación foron os de Sevilla e Zaragoza (só o 2% fixo caso omiso), Madrid (3%) e Bilbao (6%). O arriscado acto de atravesar o paso de peóns sen mirar se algún vehículo circulaba constatouse en máis da metade dos peóns murcianos, en catro de cada dez logroñeses e en un de cada tres en Oviedo, Valencia, Barcelona e A Coruña. No extremo contrario, só un 3% dos peóns madrileños cruzaron polo paso de peóns sen mirar.

Logo dunha análise ponderada (segundo a gravidade da infracción) do comportamento dos condutores, pódese dicir que os menos respectuosos cos apartados estudados referentes á normativa de tráfico foron os de Granada, Vitoria, Murcia, Pamplona e Málaga. Tampouco poden presumir dos seus condutores A Coruña, Alacante, Córdoba, Logroño, Sevilla, Valencia e Zaragoza. Os automobilistas que mellor superaron a proba de CONSUMER EROSKI foron os de Madrid, Oviedo e San Sebastián, cun ben de valoración, e séguenos (sen aprobala, nin moito menos) os de Barcelona, Bilbao e Valladolid.

No tocante aos peóns, os que en maior proporción incumpriron as normas máis importantes foron os de San Sebastián (os menos respectuosos ante a luz vermella dos semáforos) e Barcelona (o 63% atravesou a vía co semáforo en vermello e o 31% cruzou o paso de peóns sen mirar). Tamén destacaron negativamente os viandantes de Murcia, xa que tres de cada dez atravesaban en vermello e un de cada dous cruzou polo paso de peóns sen mirar (52%). Os que mellor cumpriron co código foron os viandantes de Madrid, Valladolid, Bilbao e Zaragoza.

Cinto de seguridade nas embarazadas e suxeición nos nenos

/imgs/20061201/img.tema-portada.06.jpgA afirmación de que o cinto de seguridade pode ocasionar danos no feto ou abortos prematuros responde a unha falsa crenza que diversos estudos dende 1971 botaron por terra. A última modificación do Regulamento Xeral de Circulación obriga as mulleres embarazadas a usaren este dispositivo de seguridade dende o pasado mes de setembro. Segundo aclaran os expertos, o cinto de seguridade non provoca dano ningún se a parte abdominal do cinto se sitúa o máis baixa posible para evitar apertar o feto. Isto conséguese co sistema chamado Be Safe, que mantén un cinto baixo e non implica risco ningún; o risco, en todo caso, é non o levar.

Técnicos de CONSUMER EROSKI observaron con detemento nos puntos seleccionados o uso do cinto de seguridade por parte das embarazadas. Os resultados foron positivos, pero aínda hai embarazadas que optan por non levar o cinto, poñendo en risco a súa vida e a do feto, un 27% de media. En Valencia e en Oviedo ningunha das mulleres encintas que atravesaron os puntos de control usaban esta medida de seguridade, mentres que na Coruña, Barcelona, Logroño, San Sebastián e Valladolid, todas as embarazadas facían uso do cinto de seguridade.

O obxectivo de que os nenos viaxen da maneira máis segura posible nos vehículos continúa sendo motivo de preocupación. O Regulamento de Circulación obriga ao uso de Sistemas de Retención Infantil (SRI) para todos os menores de estatura igual ou inferior a 1,35 metros e ata 1,50 metros, cun sistema adaptado ou só co cinto de seguridade. O incumprimento desta norma pode implicar a perda de 3 puntos e unha multa de ata 300 euros.

Despois de observar coches que transportasen nenos nos seus asentos, pódese concluír que nos máis dos casos estes ían correctamente suxeitos, aínda que a media de nenos mal suxeitos foi do 16%. Así e todo, detectáronse importantes diferenzas entre cidades: en Murcia, case a metade non os levaban correctamente suxeitos e, pola contra, en Zaragoza todos os nenos observados ían ben suxeitos. En Valencia e Alacante, só nun 1% dos coches os menores viaxaban incorrectamente suxeitos.

De mellor a peor, cada cidade

Madrid:

/imgs/20061201/img.ciudades.01.jpgCondutores: ben
Peóns: ben
O mellor: os seus condutores son os que máis respectan a luz vermella ou ámbar dos semáforos, xunto cos sevillanos. Son os segundos que menos falan polo móbil mentres conducen. Só un 3% dos peóns cruza co semáforo en vermello e son os que máis miran antes de cruzar polo paso de peóns por se vén algún vehículo.
O peor: non destaca negativamente en nada.

Bilbao:

/imgs/20061201/img.ciudades.02.jpgCondutores: regular
Peóns: ben
O mellor: os máis dos condutores cédenlles o paso aos peóns. Os peóns bilbaínos son dos que máis respectan o semáforo en vermello.
O peor: case un de cada tres condutores (28%) conducía falando polo móbil. O 18% dos ocupantes non levaba cinto de seguridade.

Oviedo:

/imgs/20061201/img.ciudades.03.jpgCondutores: ben
Peóns: regular
O mellor: é a cidade na que os condutores máis respectaban as luces ámbar e vermella. Só un 0,3% non o facía.
O peor: O 35% dos peóns cruzou polo paso de peóns sen mirar, e o 22% atravesou co semáforo en vermello. O 20% dos ocupantes das bicis, motos, ciclomotores e quads observados non levaba casco.

Valladolid:

/imgs/20061201/img.ciudades.04.jpgCondutores: regular
Peóns: ben
O mellor: os condutores foron os que máis cederon o paso nos pasos de peóns, e só o 1% falaba polo móbil mentres conducía.
O peor: máis da metade dos coches observados non se detiña correctamente nos stops.

Sevilla:

/imgs/20061201/img.ciudades.05.jpgCondutores: mal
Peóns: ben
O mellor: os seus condutores foron dos que máis respectaron as luces vermella e ámbar (só un 2% dos coches observados non o facía) nos semáforos. Só un 2% dos peóns cruzaba co semáforo en vermello.
O peor: un de cada tres ocupantes de vehículos non levaba cinto de seguridade (32%). Así mesmo, case a metade das embarazadas circulaban sen cinto.

Zaragoza:

/imgs/20061201/img.ciudades.06.jpgCondutores: mal
Peóns: ben
O mellor: só o 2% dos viandantes zaragozanos cruzou co semáforo en vermello.
O peor: o 90% dos condutores non se detivo correctamente ante o stop. O 35% non cedeu o paso nos pasos de peóns.

Logroño:

/imgs/20061201/img.ciudades.07.jpgCondutores: mal
Peóns: regular
O mellor: non destaca positivamente en nada.
O peor: é a segunda cidade, logo de Murcia, onde máis peóns cruzaron polos pasos de peóns sen mirar. Case un de cada tres condutores falaba polo móbil mentres circulaba e, nesa mesma proporción, non cedía o paso nos pasos de peóns.

San Sebastián:

/imgs/20061201/img.ciudades.08.jpgCondutores: ben
Peóns: moi mal
O mellor: é unha das capitais que mellor trata aos peóns. Só un 1% dos condutores non cedía o paso nos pasos de peóns. Ademais, é unha das cidades onde os ocupantes de vehículos están máis concienciados co uso do cinto e mais co das luces intermitentes.
O peor: un 13% dos condutores cruzou cando o semáforo vermello ou ámbar llo impedía, proporción que ascende ao 79% entre os peóns (a peor cidade das 18 analizadas). Os ocupantes de bicis, motos e quads foron os máis infractores xunto cos de Oviedo, Granada e Vitoria, xa que un 20% ía sen casco.

Valencia:

/imgs/20061201/img.ciudades.09.jpgCondutores: mal
Peóns: regular
O mellor: os condutores eran os que máis cedían o paso nos pasos de peóns, xunto cos automobilistas valisoletanos. Só un 3% non levaba cinto de seguridade.
O peor: ningún dos coches observados se detivo correctamente ante o stop. Un 28% conducía falando polo móbil e un de cada tres peóns atravesou o paso de peóns sen mirar.

Alacante:

/imgs/20061201/img.ciudades.10.jpgCondutores: mal
Peóns: mal
O mellor: o 5% dos condutores cruzou co semáforo en vermello ou en ámbar, por baixo da media.
O peor: o 27% dos ocupantes dos vehículos ía sen cinto de seguridade. Foron dos que menos cederon o paso nos pasos de peóns (19%). O 17% dos ocupantes de bicis, motos, ciclomotores e quads non levaba casco, unha das cidades con máis infractores ao respecto.

Barcelona:

/imgs/20061201/img.ciudades.11.jpgCondutores: regular
Peóns: moi mal
O mellor: é a cuarta cidade na que máis se respectan os semáforos en vermello ou ámbar (tan só un 4% dos condutores non o respecta). Tamén é a segunda capital onde os condutores mellor fixeron o stop (só un 13% non o fai de modo correcto), por detrás de Madrid. Ademais, é a cidade con menor proporción de condutores falando polo teléfono móbil.
O peor: o 21% dos condutores non respectou o paso de peóns. É a segunda cidade, por detrás de San Sebastián, con máis peóns que cruzaron co semáforo en vermello (63%), cifra moi superior á media (21%). Ademais, tres de cada dez atravesaron o paso de peóns sen mirar.

Córdoba:

/imgs/20061201/img.ciudades.12.jpgCondutores: mal
Peóns: mal
O mellor: unha das cidades con maior proporción de ocupantes de automóbiles con cinto de seguridade. Só un 3% dos ocupantes de bicis, motos e quads ían sen casco.
O peor: os condutores cordobeses foron dos que máis cruzaban cando o semáforo estaba en ámbar ou vermello. Máis da metade non fixeron correctamente o stop e o 53% dos peóns cruzaron co semáforo en vermello e un de cada catro atravesaron pasos de peóns sen mirar.

De mellor a peor, cada cidade y táboas comparativas

Pamplona:

/imgs/20061201/img.ciudades.13.jpgCondutores: moi mal
Peóns: regular
O mellor: case todos os ocupantes de bicis, motos, ciclomotores e quads levaban casco, agás un 2%.
O peor: o 71% dos condutores non fixeron correctamente o stop e o 38% falaba polo móbil mentres conducía. Case tres de cada dez ocupantes non levaban o obrigatorio cinto de seguridade e o 15% dos condutores cruzaron cando o semáforo está en vermello ou ámbar.

A Coruña:

/imgs/20061201/img.ciudades.14.jpgCondutores: mal
Peóns: moi mal
O mellor: Foron dos condutores que máis respectaron o sinal ámbar ou vermello do semáforo.
O peor: case tres de cada catro condutores non facían correctamente o stop. Os peóns da Coruña foron os máis infractores no momento de cruzar por zonas distintas do paso de peóns (49%). Ademais, un de cada tres atravesou o paso de peóns sen mirar. O 12% dos ciclistas, ocupantes de motos ou quads non levaba casco no momento da observación, unha das porcentaxes máis elevadas.

Granada:

/imgs/20061201/img.ciudades.15.jpgCondutores: moi mal
Peóns: mal
O mellor: non destaca positivamente en nada.
O peor: é a cidade, xunto con Vitoria, na que os condutores menos respectaron o semáforo en vermello ou ámbar (19%) e tamén onde máis ocupantes sen cinto de seguridade se viron (44%). Ademais, a metade deles conducían falando polo móbil. Un de cada tres peóns cruzaron co semáforo en vermello e o 28% atravesou o paso de peóns sen mirar. Tamén foi a capital na que máis ocupantes de bicis, motos, ciclomotores e quads se viron sen o obrigatorio casco.

Málaga:

/imgs/20061201/img.ciudades.16.jpgCondutores: moi mal
Peóns: mal
O mellor: non destaca positivamente en nada
O peor: os condutores malagueños foron os terceiros que máis cruzaron cando o semáforo vermello ou ámbar llelo impedía. Dous de cada dez, o dobre da media do estudio, conducían falando polo teléfono móbil. Catro de cada dez ocupantes do vehículo non levaban cinto de seguridade. O 41% dos peóns cruzou co semáforo en vermello.

Vitoria:

/imgs/20061201/img.ciudades.17.jpgCondutores: moi mal
Peóns: mal
O mellor: non hai nada positivo que salientar.
O peor: é a cidade, xunto con Granada, onde os condutores máis se saltaron os semáforos en vermello ou ámbar e un 71% non se detivo correctamente no stop. Ademais, un 35% non cedeu o paso nos pasos de peóns e nesa mesma proporción os ocupantes dos vehículos non levaban o cinto de seguridade posto. Máis da metade dos peóns cruzaron co semáforo en vermello e un 20% dos ocupantes de bicis, motos e quads desprazábanse sen casco.

Murcia:

/imgs/20061201/img.ciudades.18.jpgCondutores: moi mal
Peóns: moi mal
O mellor: non destaca positivamente en nada.
O peor: Tres de cada dez peóns cruzaron co semáforo en vermello e a metade atravesou o paso de peóns sen mirar. O 31% cruzou por zonas distintas do paso de peóns. O 70% dos condutores non fixeron correctamente o stop e foron os que menos cederon o paso nos pasos de peóns.