O pánico aliméntase de pánico

As crises de ansiedade non supoñen un perigo para a vida das persoas, pero o medo a volvelas padecer pode desencadear novos ataques
1 Outubro de 2008
Img interiormente listado 307

O pánico aliméntase de pánico

O medo a sufrir angustia xera angustia. Este é o principal problema dos ataques de ansiedade ou crise de pánico. Afectan máis a miúdo ás mulleres e, en xeral, xorden na adolescencia ou na primeira idade adulta, aínda que tamén é posible que se dean máis adiante e sen antecedentes previos. Sempre que se vive un destes episodios, a ansiedade aumenta ata o punto de desencadear síntomas físicos que se asemellan aos dun infarto, aínda que non supoñen un perigo para a vida das persoas. As reaccións son tan molestas que o medo a volvelas padecer pode ser o desencadeador de novas crises.

Nestes momentos, as crises de pánico afectan ao 1,5-3,5% da poboación. Algúns dos factores que predispoñen a padecer algunha crise poden ser períodos prolongados de estrés ou sufrir episodios traumáticos. Aínda que se detectaron compoñentes hereditarios, e aínda que pesen os antecedentes familiares, tamén é posible que unha persoa con estes antecedentes nunca sufra estes ataques.

Síntomas físicos asociados

Quen sofre unha crise de pánico percibe unha sensación de perda de control e de que a súa vida corre perigo, que se plasma en reaccións físicas. As máis comúns son dificultade para respirar, tremores, dor ou presión no peito, palpitacións, taquicardia, suor, mareo, formigo en extremidades, náuseas, cambras, entumecemento ou calafríos.

Causas dunha crise

Non se pode mencionar unha soa causa que explique por que aparece unha crise de pánico, aínda que si se demostrou que as persoas cun carácter propenso á ansiedade e á tensión son máis susceptibles de sufrir este cadro. Estas crises non deixan de ser reaccións normais do organismo ante a ansiedade, aínda que cunha intensidade por riba do normal.

De feito, quen sufriu algunha crise non adoita identificar con facilidade a causa. Estas persoas son quen de seguiren a súa vida cotiá de xeito normal, cun nivel de estrés elevado pero latente, sen teren conciencia de que o organismo se atopa preto de desenvolver os síntomas. Por este motivo, as crises poden aparecer en situacións cotiás e tranquilas en aparencia nas que o estrés non aumentou de modo brusco, pero si abondo para que o organismo reaccione.

As crises de pánico gardan relación coa sensación de medo: un individuo cunha personalidade ansiosa que anticipe situacións desagradables manterá a sensación de medo. Aínda que irracionais, estes medos manteñen a persoa en alerta constante. E se, ademais, ten un carácter obsesivo, as posibilidades de sufrir algunha crise de angustia son maiores. Os pensamentos obsesivos adoitan acabar distorsionándose de tal xeito que poden chegar a xerar dous tipos de medo: o medo a perder o control e o medo a morrer. Ambos os dous son tan intensos que poden desembocar con facilidade nunha crise.

Os síntomas físicos dunha crise de angustia son tan molestos que o simple feito de anticipalos pode causar a mesma crise. Unha atención excesiva a este tipo de reaccións corporais pode xerar un temor irracional a sufrir outro ataque que activará o sistema nervioso e provocará un aumento da tensión muscular, do ritmo respiratorio e do cardíaco. O osíxeno chegará de modo irregular ao organismo, o que pode traducirse en desorientación e mareo, e desencadearase a crise de pánico que, aínda que de maneira involuntaria, será autoinducida.

As persoas que anticipan a aparición de novos episodios corren o risco de evitar de xeito patolóxico expoñerse a situacións ansiosas ou lugares onde se sufriron crises anteriores, ata o punto de que poden padecer agorafobia, acepción que define a unha persoa que non dá saído da casa para evitar exporse a unha nova crise.

Estratexias para afrontar as crises de pánico

En primeiro lugar hai que ser consciente de que se está ante un episodio pasaxeiro que pode non se volver presentar nunca máis. Pero se aparecen máis crises cómpre acudir a un médico para que realice un diagnóstico axeitado e poida aconsellar a axuda dun psicólogo ou psiquiatra.

Prevención:

  • As persoas propensas a sufrir ataques de ansiedade deben reducir a fonte de estrés. Para iso resulta moi útil consultar un especialista que proporcione ferramentas para xestionar a ansiedade.
  • Se se adquire o control suficiente para diminuír as reaccións corporais á ansiedade, conséguese ser dono dun mesmo en todo momento. Con este propósito son efectivas aquelas disciplinas que axudan a controlar a respiración e o pensamento, como as técnicas de relaxación (ioga ou Tai Chi) ou practicar algún deporte.
  • Outra técnica recomendable é aprender a aceptar os propios medos, o que supón empezar a toleralos e facer que o organismo non reaccione con tanta intensidade ante estímulos que se asocien con eles. Aprender a permanecer no presente resulta unha arma moi eficaz contra as crises de pánico, xa que tanto a ansiedade como os medos son produto da anticipación de futuros eventos desagradables. Por este motivo, centrar a atención no “aquí e agora” axuda a eliminar calquera futuro pensamento de preocupación.

Durante unha crise:

  • É fundamental deixar que pase sen máis, sen intentar loitar contra ela nin a evitar. A loita non fai máis que aumentar a tensión e provoca que se alongue. Pola contra, se se acepta que se van sentir algúns síntomas de ansiedade durante uns minutos, o organismo reláxase e o episodio dura moito menos. Cando se conseguiu nin loitar nin evitar as crises e se comprobou que así se diminúe a frecuencia e intensidade, a persoa percibe que se controla e, ao cabo dun tempo, nin tan sequera se producen novos episodios.
  • Para o control do sistema nervioso é importante que a respiración sexa pausada e que o osíxeno chegue ao diafragma. Recuperar a frecuencia respiratoria normal durante un episodio ansioso permitirá que os demais síntomas da angustia vaian desaparecendo paulatinamente e que se poida parar a crise antes de chegar á intensidade máxima.
  • Non hai que esquecer que así que aparezan os primeiros síntomas é obrigatorio distraer a mente en algo que afaste a atención dos sinais físicos que se están a experimentar. Contar de 1.000 cara a atrás, entreterse noutros estímulos externos e escribilos nun caderno ou comezar unha conversa son exercicios de distracción que manteñen a atención en algo diferente a un mesmo. Este é o mellor consello para que a crise se atenúe e non chegue ao ataque.