"Prefiro ler as novelas de Corín Tellado ca a prensa rosa"

Pódese aprender Historia lendo ensaios históricos. Home, o fin da novela non é ensinar Historia, é novelar. Que a sitúes nunha época ou noutra é o de menos.

Iso é algo que tamén depende do escritor.

No meu caso os meus lectores si poden aprender algo de Historia. Non podería seleccionar un tema e desvirtualo. Non. Pero sei que o fan porque eu tamén leo historias doutros.

Podería, pero non me gusta falar mal doutros… Si convén avisar de que no saco da novela histórica se inclúen textos que non o son: biografía novelada, novela de feitos históricos demasiado documentados, e logo o lixo dos que menten como canallas. Esas parvadas sobre templarios, cátaros, masóns… esas non son novelas históricas. Son novelas de historia-ficción, que non é o mesmo.

Non reacciono. Respecto á crítica, asúmoa se se me dirixe de ti a ti e me permite defenderme. O lóxico é que un crítico, se verdadeiramente é un profesional, lea un libro e cotexe as súas pegas co autor. E se segue téndoas, que as exprese. Pero o lóxico non é o habitual. A min chegáronme a dicir que algunhas das miñas novelas non tiñan rigor histórico, e fixérono, con toda tranquilidade, persoas que non teñen nin idea de Historia. Non detallan nin concretan esa presunta falta de rigor. E, doutra banda, están algúns historiadores, que tamén critican. É que a novela histórica é un xénero moi criticado. A todo iso súmanse os escritores, “colegas” entre comiñas, que din que non fas literatura porque non creas.

Ben, todo o é, a literatura, a medicina, o cinema, o teatro… todos cren que facemos moi ben as cousas e que as facemos mellor ca os demais.

Léoas, claro que as leo, para saber o que opina o inimigo. Hai que saber onde pisas, non vaia ser que logo lle chantes dous bicos a un que te acaba de poñer verde.

Si. Cando entrei neste mundo da literatura, parecíame incrible. Sendo eu lectora como son, ter un libro de tapas co meu nome… buf, estiven flotando nunha nube. Ao primeiro todo eran sorrisos, “esta avoa…”, dicían, pero a medida que a “avoa” foi subindo, os sorrisos fóronse apagando. Os amigos escritores que teño son verdadeiros amigos, que non son moitos, pero hainos, e curiosamente son escritores que escriben o mesmo xénero ca min, que chegaron tarde á literatura, que tiveron antes outro oficio, que o fan por puro pracer, por puro gusto.

Intento escribir algo que a xente poida ler, queira ler e que lle guste ler. Porque escribir unha obra de arte que non vai ler ninguén… quedará nas grandes bibliotecas, pero non cumpriría co seu propósito, que é ser lido. E a algúns non os le nin a súa nai.

Si, pero esas nais lenme a min (risos).

Probablemente o 80% é ADN e o outro 20% é aprendizaxe e traballo. Con isto quero dicir que hai persoas máis creativas ca outras, e eu sempre fun moi contista, sempre inventaba historias. Sen talento, aínda que se traballe moito… nada, pode haber, como máximo, un bo facer.

Despois do Imperio Romano cáese nunha época moi escura, esquécese como se constrúe, a educación, a sanidade, a hixiene… esquécense ata de escribir. Cando se chega a ese final da Idade Media e comezos do Renacemento, empeza outra vez a revivir esa cultura que houbo e que se perdera. É un período de moito movemento. As tribos deixan de ser tribos para comezar a ser Estados ou reinos, empeza a haber gremios, comezan a construírse cidades, a ter un peso… é fascinante!

Por dúas razóns. Dunha banda, a muller parece que está desaparecida da Historia e iso non é real. Sempre houbo mulleres traballando, loitando e, sobre todo, parindo. Doutra banda, as mulleres na literatura sempre apareceron como “mulleres de”, “amantes de”, “mancebas de”, “fillas de”, mulleres sacrificadas, ou mulleres malvadas, e cando algunha muller na literatura tratou de ser independente e de facer a súa vida, como Madame Bovary, a Dama das Camelias, Ana Karenina, como acabaron?, suicidándose, porque, ao fin e ao cabo, eran pecadoras.

Máis deprimentes eran hai 30 anos e moito máis hai 50.

O que sucede é que a cota de lectores medrou, pero medrou máis aínda o número de libros editados. Non hai quen poida ler todo o que se publica.

Si, porque provoca inercia. Cando volves á casa de traballar acendes o aparello, poste a zapear, que é o máis doado.

Si, pero para vela un cacho: as noticias e logo se botan unha boa “peli” quedo.

Claro, é un aparello máis, é como a lavadora.

Eu utilizo Internet, sobre todo para buscar material, cousas que antes tiña que consultar nunha enciclopedia.

Non, porque tampouco che dá tanta información como un libro, polo menos a min, pero facilita a busca.

Se se mantén o interese dos pais por lograr que os seus fillos lean libros, pode que haxa unha época en que os nenos non queiran ler e se entreteñan coas maquiniñas, pero volverán á lectura. Non hai que renunciar a animalos a ler, pero claro, primeiro téñenche que ver ler a ti.

Non. Eu, por exemplo, non podo ler un libro en Internet, ten que haber outra cousa, un contacto físico co libro, un canto agradable, unha manta nas pernas ou unha praia… É unha afección e se, como foi o meu caso, lle colles aprecio, non a soltas.

Non, non importa.

Prefiro ler as novelas de Corín Tellado ca a prensa rosa, que che conta con quen se deitou un, outra… Cando era cativa, lía de todo, contos de fadas, contos, novelas de vaqueiros, novelas de amor, de todo, e, pouco a pouco, ao ir lendo vas esixindo máis. Agora ben, se non chegas a ese nivel de ser esixente, le o que sexa, pero le. Corín Tellado, por exemplo, é a autora máis lida en castelán, e no ámbito literario todo o mundo a despreza. Pero eu lin unha biografía sobre ela que me impactou, porque na época franquista contou cousas que ninguén se atrevera a contar. Coa desculpa da novela rosa, falaba da liberación da muller, todo envolvido nun celofán rosa, pero era a única que contaba esa parte da muller española.

Pódese distinguir entre un libro ben escrito e un libro mal escrito, a nada que les un pouco… Agora ben, colocar nos altares certo tipo de libros simplemente porque alguén dixo que son boísimos e porque os seus autores din eles mesmos que son boísimos e porque a sociedade os colocou nun pedestal, é unha ridiculez. Podemos falar de pantalóns de consumo ou de zapatillas de consumo, pero libros de consumo? De cando en vez hai unha novela que pega forte, que colle moita fama, como o Código da Vinci e hai millóns de persoas que o mercan porque queren lelo ou dicir que o leron. Pero o habitual non é iso.

Como di un amigo meu, o único acto sagrado que hai no mundo da literatura é cando un lector merca e paga en caixa o valor do libro. E postos a facer comparacións, custa máis unha entrada de fútbol.

Pois ultimamente vivo da literatura. Non me queixo. Permíteme seguir escribindo. Pero se non me lese ninguén tamén escribiría un contiño, pero moi de cando en vez. Traballo oito horas diarias, así que se non me rende déixoo. Aínda que eu crea que son a magnífica e a incomparable, se non me le ninguén mal asunto. Creo que é unha das razóns polas que hai menos escritoras que escritores.

Porque as mulleres somos máis prácticas.

Nese aspecto si. Perder o tempo, para que?

Algúns enriquécense, pero poucos.

Depende do acordo que teña coa editorial. En principio móvese entre o 8% e o 12% do valor do libro sen IVE. Ademais, teste que fiar da túa editorial cando che di que se venderon tantos exemplares, porque un autor non pode controlar a venda dos seus libros.

É o sistema. O autor é a materia prima da editorial, moi barata, por certo: nin Seguridade Social, nin vacacións, nin xubilación… e cobra a ano vencido e por exemplares vendidos. Por iso, algúns escritores cobran adiantos millonarios, porque polo menos aseguran algo. Pero tamén hai trampa, porque se as vendas non cobren este adianto, a editorial non volve contratalos.

Para iso teste que presentar e non teño intención ningunha.

Hai varios tipos de premios. Algúns están concertados xa de antemán co autor, pero escravízano a posteriori. O autor pasa a “pertencer” á editorial e, a maioría das veces, obrigan o autor a escribir para esa editorial durante algún tempo. E logo están os premios, chamémoslles “institucionais”, que algúns son interesantes, pero nos que subxace unha marusía de fondo entre camarillas… Para min, o único premio importante é o que outorgan os lectores que len os teus libros.

Si, pero non che garante o futuro.