O certificado de eficiencia enerxética de vivendas aplícase de forma correcta?
Debería estar en vigor dende 2007 e a súa aplicación foi case nula ata moi recentemente. As comunidades autónomas deciden sobre a certificación no seu territorio. Algunhas obrigan a un rexistro presencial e en papel, outras por internet, algunhas cobran taxas máis ou menos elevadas, outras non, algunhas inspeccionan os certificados rexistrados e outras case se limitan a poñerlles un selo e a arquivalos.
Hai quen afirma que é un gasto burocrático inútil máis para os consumidores.
É unha oportunidade fantástica para saber como reducir o consumo enerxético da nosa vivenda e mellorar o noso confort e a nosa calidade de vida. O problema é que se comunicou mal e chegou cando as economías familiares están axustadas e evitan calquera gasto. Hoxe ninguén dubida de que paga a pena ter electrodomésticos con clase enerxética A ou lámpadas de baixo consumo. Unha vivenda ten un gasto enerxético moitísimo máis importante e en moitos casos dura toda a vida.
Moitas empresas e técnicos ofrecen estes certificados. Quen pode realizalos con garantías?
Practicamente calquera arquitecto ou enxeñeiro e profesional que acredite unha experiencia axeitada. Nun colectivo tan grande, cunha caída brutal do seu traballo, hai risco de que se tiren os prezos e de que se produza co tempo unha calidade deficiente en moitas actuacións.
Como pode un consumidor saber que o enganan?
Técnicos que non demostran a titulación ou a experiencia esixidas, persoas ou empresas que certifican a vivenda sen visitala ou prezos anormalmente baixos son algúns indicios. Se faltan datos como a situación, o ano de construción, as características construtivas, o estado da vivenda e das reformas sufridas, os equipos de climatización e de auga quente sanitaria, a cualificación final ou as medidas para mellorar a vivenda tamén invitan a sospeitar.
Canto debería custar?
É difícil dar un prezo medio porque depende do tipo de edificio ou vivenda. Algunhas estimacións sitúano entre 250 e 300 euros. Trátase de aplicar o sentido común e un pouquiño de solidariedade veciñal que co tempo beneficia a todos: o certificado que necesita hoxe un veciño pode facernos falta no futuro e darnos información para mellorar a nosa vivenda e reducir o seu consumo. Por lei, antes ou despois, todos teremos que facelo. Se nos poñemos de acordo na comunidade para o edificio completo custará moi pouco.
Que fraudes se detectaron?
É pronto para falar de fraudes contrastadas, pero vimos moitas ofertas e anuncios, especialmente en internet, que intuímos que o son. Tamén detectamos empresas e asociacións entre os certificadores e os cidadáns que só tratan de aproveitarse con métodos case ilegais. O mellor é recorrer a algún profesional coñecido ou con referencias, preguntarlle pola súa experiencia e pedirlle probas. Os administradores de predios poden e deben xogar un papel moi importante ao aconsellar profesionais.
Que se debería facer para que cumpra os seus obxectivos?
O primeiro é unha campaña adecuada de información e sensibilización cidadá. O IDAE debería recuperar o seu protagonismo. Os medios de comunicación poden facer un importantísimo labor. Deberíanse harmonizar os procedementos entre as distintas comunidades autónomas: Europa traballa para ter unha etiqueta única e aquí temos 17 diferentes. Os organismos competentes deberían inspeccionar os certificados emitidos, especialmente con cualificacións A ou B. Os certificadores deberían acreditarse ante algún organismo oficial de control, e mesmo cumprir unha formación específica, como acontece noutros países.
Que se pode facer para mellorar a eficiencia enerxética na casa?
Cambiar os nosos hábitos e utilizar ben os equipos. Sete de cada dez euros gastados en enerxía no fogar destínanse a calefacción e refrixeración. A maior parte pérdese porque moita enerxía escapa por defectos na vivenda ou pola ausencia de illamento. A mellor medida pasa por mellorar na comunidade de veciños o illamento das fachadas e dos tellados. De forma colectiva non ten por que ser custoso. Notaremos os beneficios dende o mesmo minuto tras a reforma e aumentará o valor da vivenda.
E se non se pode de forma colectiva?
Podemos cambiar as ventás primeiro nos cuartos máis frecuentados. Unha estancia orientada ao norte nun clima frío pode mellorar moito cuns paneis illantes interiores e unha placa de xeso laminado. A reforma dura unha xornada, cun custo e unha perda de espazo moi reducidos e poucas molestias.