Bebés de alta demanda, como se recoñecen?
Poucos pais escoitaron o termo científico “alta demanda” con relación ao comportamento dos seus bebés, e a razón é que están afeitos a utilizar termos como esgotadores ou difíciles para definir o estado dos seus fillos. Unha conduta que se caracteriza polo choro continuo do bebé, pola constante necesidade de estar nos brazos, polas poucas horas de descanso que necesita ou porque solicita o peito a todas as horas.
O termo “bebé de alta demanda” acuñouno o pediatra estadounidense William Sears, membro da Academia Americana de Pediatría e autor de máis de 30 obras sobre a crianza dos nenos. Sears, pai de oito fillos, utilizou por primeira vez esta denominación para definir o comportamento diferente da súa cuarta filla; “un bebé absorbente, hipersensible, incapaz de calmarse cos estímulos normais,”, explica. En definitiva, era unha nena que reclamaba moita máis atención do habitual.
Este especialista é o precursor da denominada crianza con apego, un modelo de paternidade que aposta pola creación dun sólido vínculo emocional entre os pais e o ofrecemento dunha atención individualizada ás súas necesidades. Unha teoría que en España foi apoiada e difundida sobre todo polo pediatra Carlos González, autor de varias obras de referencia para os partidarios dos modelos de crianza non condutistas.
Todos os bebés necesitan moita atención por parte dos seus pais, sobre todo durante os primeiros meses. Non obstante, os nenos de alta demanda van máis alá. “O día a día resulta abafador”, explica Mónica San Martín, promotora da comunidade en liña Crianza de Alta Demanda e autora do libro Fillos intensos, un enfoque positivo.
San Martín, que se embarcou nesta aventura literaria despois de experimentar na súa propia pel coa súa filla o que significaba ter un bebé de alta demanda, salienta que esta denominación non debe considerarse como un diagnóstico, xa que non é unha enfermidade, nin unha etiqueta. O termo serve para agrupar unha serie de características de determinados nenos que poden servir para que uns pais preocupados comprendan que o seu fillo é un bebé normal e que han de ter en conta á hora de crialo.
Chorar moito, durmir pouco Trátase de nenos intensos, absorbentes, que maman con maior frecuencia, que espertan a miúdo, insatisfeitos, impredicibles, hipersensibles e que necesitan moito contacto físico. Estas son algunhas das principais características dos chamados bebés de alta demanda. A convivencia cun pequeno así pode resultar difícil, xa que choran con moita intensidade e non soportan estar lonxe da súa nai. Ademais, están sempre en estado de alerta, apenas dormen (20 minutos seguidos, como máximo) e o máis mínimo ruído espértaos. Pero ademais destas características, hai outros sinais comúns aos bebés de alta demanda que serven para advertir aos pais de que o seu fillo forma parte deste grupo de nenos:
- Teñen os ollos grandes e moi abertos e observan con atención o seu contorno dende o primeiro día.
- Suxeitan a cabeza case sen axuda nada máis nacer e non aceptan a posición tombada, queren estar sempre ergueitos e miralo todo.
- Non permiten que se lles deixe nin un segundo afastados do corpo da súa nai (día e noite).
- A estes bebés non lles gusta ir en coche; de feito, choran dun modo desesperado.
- Non toleran o berce, o carriño, algúns nin sequera os portabebés; só queren brazos e máis brazos.
- Non lles gusta bañarse e é moi difícil facerlles tomar as medicinas.
- Non deixan que ningunha outra persoa os colla, o que dificulta moito as revisións do médico.
Coidar os bebés e coidarse como pais
Nalgunhas ocasións, os pais de bebés difíciles poden sentirse incomprendidos polos familiares e polos amigos, que poden culpalos do comportamento do seu fillo. Neste sentido, unha vez que os pais confirman que a conduta do seu bebé non é atribuíble a ningunha causa médica, o primeiro muro contra o que chocan é o da incomprensión. Os familiares e os amigos non sempre entenden que o pequeno teña un comportamento diferente e ven con frecuencia na conduta dos pais a actitude dos fillos. “Cóllelo moito nos brazos”, “déixao que chore” ou “non podes estar sempre enriba” son algúns dos comentarios habituais do seu contorno que adoitan oír os proxenitores dos pequenos con altas necesidades. Só quen ten un bebé destas características pode entendelo, recordan os expertos. Por iso, o aconsellable é relaxarse, non se sentir culpable e aceptar que o pequeno ten un xeito de ser máis intenso e que é máis sensible aos estímulos. A partir de aí, os especialistas recomendan que os pais sigan as seguintes pautas:
- Coidar dun mesmo. É difícil que os pais poidan atender as necesidades do seu intenso fillo se non se atopan ben. Por iso, é conveniente que na medida do posible procuren durmir e estar descansados.
- Necesidades, non caprichos. Os pais teñen que observar o seu fillo e aprender a diferenciar entre o que é unha necesidade e o que é un capricho infantil. “Hai que permitirlle ao bebé experimentar algunha frustración”, sinala Sears.
- Esquecer os esquemas. Comparar un neno de alta demanda con outro que non o é resulta un exercicio pouco recomendable. Os especialistas aconsellan esquecer esquemas preconcibidos e crear unha propia pauta para o bebé para poder determinar que xestos, actividades, rutinas… funcionan con el.
Convértese o bebé de alta demanda nun neno de alta demanda cando crece? Segundo explican as nais que pasaron por esta experiencia, as cousas cambian cando o bebé empeza a gatear e despois a camiñar e a falar. Estes tres logros proporciónanlle ao pequeno maior independencia e capacidade para expresar as súas necesidades sen a necesidade de recorrer sempre ao choro, de forma que a intensidade remite en parte. Os expertos insisten en subliñar que os nenos de alta demanda teñen un gran potencial dende que nacen, e hai que salientar neles a súa empatía, a súa capacidade de análise e observación, o seu entusiasmo por todo o que os rodea, así como a súa creatividade.