"Klima aldaketa dela-eta, tremendismo latza dabil nonahi"

Orain mende erdia egin ziren euri artifiziala sortzeko saio batzuk baina hark ez zuen arrakastarik izan eta, egun ere, formula egokia aurkitzear dugu.

Konplexu baino konplexuagoa da gai hori. Klima aldaketaz ari zara, ezta?

Ez dakit eszeptiko hitz egokia den; hasteko, klima aldaketa esakuneari ez deritzot zuzen: Lurra orain 4.600 milioi sortu zen eta harez geroztik klima etengabe aldatuz ibili da. Klimaren aldaketan gizakiak izan duen eraginaz aritu beharko genuke, beraz. Klima Aldaketaren Paneleko adituen iritziz, oso litekeena da (%90eko aukera) berotze globalaren kausa behinena industrializazioa izan da, eta horretaz ez dago zalantzarik. Neurririk hartu beharko? Horixe hartu beharko direla. Dena dela, gizadiak duen arazo larriena dela diotenekin ez nator bat. Tremendismo latza dabil hortik, ene ustez.

Politikoki ez zuzena izango da politikari batzuentzat, ez denentzat, ene iritziz.

Tira, ni ez nato bat inondik ere Al Gore jaunarekin. Jet pribatua daukan, energia barra-barra kontsumitzen duen eta bere burua profetatzat jotzen duen pertsona batekin ez nago ados. Sevillan konbentzioa antolatzea (ni ez nintzen bertaratu, inbitazioa egin zidaten arren), zuri urtean hamar hitzaldi doan, eta gidoitik puntu bakar batean ere irten ezinik, ematea eskatzeko, hori ez da profesionala. Jakin dezagun Gorek, hitzaldi bakoitzeko, 200.000 eurotik gora kobratzen duela. Ez dakit gizon horri nola eman zaion Bakearen Nobel Saria.

Neurria gailendu duelakoan nago, eta ez naiz esaten ari ados ez nagoela. Bai, eragin a dugu guk, baina ez dut horren tremendista izan nahi eta ez dut esan nahi horixe dela munduak duen arazo behinena.

Fisika ikasketak amaitutakoan, meteorologoen gorputz fakultatiborako oposizioak egin nituen nik. Ene huts eginiko bokazioa abiazioa denez eta garai hartan Meteorologia Aire Armadakoa zela aprobetxatuz…

Eguraldiaren gizon handi bat, behintzat, ez omen da irabazi…

Bai, pilotu zibilaren titulua atera nuelako eta, horri esker, kirol-hegazkinak pilotatu ditut.

Ez, emazteak aspaldi ebaki zizkidan hegalak.

Horixe baietz! Auzoan ez didate galdera asko egiten baina etxean etengabe ari zaizkit galdezka.

Tira, ene ingurunean ez horrenbeste baina lagun nekazari batzuek askotan deitzen didate, lurra ureztatu behar duten eta horrelakoak galdetzeko…

Ufa! Bataio, ezkontza… denetarako.

Meteorologoa da, bai. Alabek ere, beti ari zaizkit zein eguraldi izango dugun, ospakizunen batera doazela, edo bidaia dutela edo, besterik gabe, biharamunean euria egingo duen jakiteko.

Egunkarietan idazten nuen lehenago, 26 urtez Radio Vitorian eman dut eguraldia eta hemen, Madrilen, Radio Intercontinental-en jardun nintzen lanean. Eguraldiarekin zerikusirik ez zuen “Gol y al Mundial 82” izeneko irratsaioa egin nuen, 1982 urtean. Baina ekipo horretako kapitaina neu nintzen eta horri esker ezagutu ninduten telebistan; horrela, halako batean, norbait sartzeko premia zegoela konturatu ziren eta… Izan ere, TVE-n hiru urtez ez zen izan meteorologorik. Goizeko telesaioak ematen hasi zirenean, erakundeko kide bati munduan zehar ibili eta goizeko saioak nola egiten ziren ikas zezan agindu zioten. Apunteen artean ekarri zuen ohartxo batek zioenez, eguraldia, mapen ordez, norbaitek eman behar du, jendeak gerora “”ez du asmatu” esan ahal izan diezaion”… Orduan, eguraldia ematea pertsona baten eskuetan uztea deliberatu zuten eta norbaitek ene izena eman zien. Txiripa horri esker sartu nintzen TVE-n. Proba bat egin ondoren, sartu ninduten. Egun edo hilabete batzuetako kontua izango zela uste nuen nik, baina bizitza osoa eman dut bertan.

Horrela uste izan zuten haiek.

Hasieran harritu samar agertu ziren, noski, baina etxean neu banaiz eguraldia ez da ikusten telebistan, pantailan ikusiegia nagoelako. Akaso beste kate bat jarriko dizute bitartean…

Halaxe da, bai. Aste santuan nolako eguraldia izango dugun hilabete lehenago jakin nahi izaten du jendeak baina hori ezinezkoa da. Aurreikuspen luzeena hamar bat egunekoa bada ere, egun batetik bestera badago dena aldatzea, are eta gehiago udaberriko egun egongaitz horietan.

Bai, eta han ere oheburuko meteorologo naukate.

Horrela da, bai. Azken hiru urte hauetan, zerua goibel, hodei beltzez estalirik, irten ala ez irten erabaki behar izan denez, niri deitu didate Kofradiatik. Ermandate bakoitzean bada gobernu-batzorde bat eta horrek askatasun osoz irtetea edo barruan gelditzea erabaki dezake. Nirea San Lorenzo Plazako Bakardadearen Ama Birjinarena da, Gran Poder-en aldamenean dagoena, alegia, Aste Santuko atzenekoa. Zazpietan irtetekoak bagara eta seietan oraino gauzak oso argi ez badaude, Kofradiako anaia nagusiak elizako mikrofonotik adieraziko du: “Betoz batzordekideak sakristiara, Kabildoa batzartuko baita bertan; José Antonio Maldonado senidea ere etor bedi”. Orduan hartara noa, azalpenak eman eta bertatik alde egiten dut, beraiek erabaki dezaten. Orain artekoan hirutan irtetea erabaki dugu eta hiruretan suerte ona izan dugu; bestela akaso ez nintzen ni hemen. Irtetea erabakiz gero, ez naiz nazarenoz janzten, kaleko traje urdin ilunarekin baizik, eta karrozaren ostean noa, telefono mugikorretik Meteorologiako Institutuko ene kideei deika etengabe, haiek radarraren gainean egoteko mesedea egiten baitidate: horrek bakarrik eman dezake unean unerako aurreikuspen zehatza. Hemendik ordu erdira euria egin dezakeela ikusten badugu, esate baterako, eliza batean hartuko dugu aterpea, euriari aurre harturik; gure elizara iristear garela, orain dela hiru bat urte gertatu zen modura (ordu erdian euria egingo zuela atzematen zen arren, iristeko hiru ordu laurden falta zitzaigun oraino), hartu eta senide nagusiari ordu erdian euria dugula esaten diot. Orduan hartu eta, korrika, elizara arin-arin egiten dugu.

Nazka pitin bat ere ematen dit galdera horrek: sevillarra hil arteraino! Halaz ere ez naiz Betisen kontrako, gaztetan Betis Jubenilean jokatu nuelako, besteak beste.

Kontu hau interesgarria da hamaika alorretan eragina duelako: ekonomian eta osasunean, hasteko. Hortik has gaitezke adarretatik gora: abiazioan funtsezkoa da, itsasoan eta errepidezko garraioan bezala. Fronte bat igarotzean, adibidez, bat-bateko presio-jaitsiera baten ostean, horretarako jarrera duten pertsonen artean infartua nozitzeko aukerak biderkatu egiten direla frogatua dago.

Horrela iruditzen zait niri ere, baina kamera begira hizketan aritzean baino tentsio handiagoa dut ehun lagunentzako hitzaldia ematen dudanean: bost milioi lagunentzat ari naizela pentsatuko banu, une horretan mutu geratuko nintzateke.

Ez dakit nik. Horrela izendatu ninduten, baina ez dakit zergatik. Norbaiti eman beharko zitzaiolako, agian. Ni baino pertsona hobeak asko direla uste dut nik.

Ene ustez, orain goizegi hasten dira. Esplikatuko dut: TVE-ra meteorologo burutu iritsi nintzen ni. Orain, berriz, jende bila gabiltza, ezin aurkiturik.

Guztira, 196.

Tira, nire ordezkapena egiteko hango norbait bilatuko dugu baina eguraldia aurkezteko eta Canal 24 Horas-en aritzeko, berriz, meteorologo izan gabe, kazetari badira aski dugu.

Egun hartan beldurtua ez, ikaratua nengoen. Horrelaxe frogatzen du hor zehar dabilen zinta batek. Ez dut gaizki ikusten neure burua baina, baina bestetan ere txarto ikusi dut. Egiari zor, ez zait gustatzen ene burua ikustea, askoz ere hobeto egin nezakeelakoan nagoelako den-denetan.

Hori ez da bat ere zaila, jateko koilara hartzearen pareko da.

Buenoooo, telesaio horiek grabatzen ikaragarri gozatu genuen baina ahaztuta dago hori dena. Egungo lanaren hutsunea sentituko dut, bai.

Noski, itsaso bareak 22 urtez irautea ezinezkoa da baina itsasbide atsegina izan da, oro har. Itsas handirik ez dugu behin ere izan; itsaskirria eta sagailo-tarteak, gehienez ere.

Hemen izateak beste inork izan ez dituen aukerak eman dizkit, hala nola Olinpiadetara joatea, eguraldiaren berri ematera.

Ez dut arazo larririk izan eta, gainera, Paco Montesdeoca lankidea izan dut, gainera: luxuzko pertsona, benetan.

Oraintxe bertan 1998ko Aste Santua datorkit burura. Txarra izango zela aurreikusten zen: hilabete lehenago zegoen hor gainean sekulako antizikloia eta eguraldi ederra egiten zuen. Zuk, ostiral santuan euria egingo duela iragarri eta… ostalaritza haserretu eta epelak eman zizkigun. Hura bai ekaitza, hura bai atsekabea. Erramu Igandean eta Astelehen santuan ere egurtu gintuzten. Dena den, astelehenean dena aldatzen hasi eta, Despeñaperros-en kateak jarri behar izan zirenez… Ondo.