Lorena Cobas, UNICEFen Espainiako Batzordeak larrialdientzat duen arduraduna

"Siriako gatazkak inoiz baino haur gehiagori eragin die"

1 noviembre de 2015
Img entrevista listado 1059

Zergatik sortu da Siriako errefuxiatuen krisi hau?

Sirian ia bost urte daramatzate gatazkan eta muturreko indarkeriarekin. Dozenaka mila pertsona hil dira eta milioika lagunek ihes egin behar izan dute etxeetatik eta baita eskola eta ospitaleetatik ere, horiei ere zuzenean eraso diete eta. Komunitate osoak daude isolatuta eta oinarrizko beharrizanak eskuratu ezinik, janaria eta ura esaterako. Bizirik irauteko aukera bakarra gelditzen zaie Siriako familiei: etxetik ihes egin eta mugak zeharkatzea, bakezko eta esperantzazko babes bat aurkituko duten itxaropenez hurbilen dituzten herrialdeetan edo, azken hilabeteetan gertatzen den bezala, Europan.

Zergatik azpimarratzen da hainbeste errefuxiatu hitza?

UNICEFen iritziz, errefuxiatuen eta migranteen krisi bat da, eta helburua da beste herrialde batera alde egiten duten pertsonen egoera guztiei erantzutea eta haur bakar bat ere ez dadila gelditu arretarik jaso gabe. Errefuxiatua da gerrari edo jazarpenari ihes eginez bere herrialdetik alde egin duen pertsona oro. Asilo politikoa eska dezakete, nazioarteko legediak aitortzen baitu errefuxiatuen estatutua. Migrantea, berriz, herrialde batetik bestera mugitzen den edozein pertsona da, baina ez doana jazarpenari edo gerrari ihes eginez. Migranteek pobreziari egin diezaiokete ihes edo, besterik gabe, lehenago migratu duten ahaideekin elkartzeko alde egiten dute.

Nola eragiten die haurren eskubideei?

Desplazamenduetan errefuxiatuek eta migranteek, guztiek jasaten dituzte mehatxuak. Haurren eskubideak gehien urratzen dira haur horiek errefuxiatu eremuetan harrapatuta daudenean, toki galduetan, lege babesik gabe, herrialdeen arteko mugetan, identitaterik gabe.

Berriz ere, haurrek izaten dute beharrizan gehien. Zer-nolako eragina izan du krisi honek haurrengan?

Ia bost urteko gatazkak inoiz baino haur gehiagori eragin die. Zifra 15 aldiz handiagoa da egun: 7,6 milioik behar dute giza laguntza, eta 2012. urtean, berriz, 500.000 ziren. Bi milioi baino gehiago daude Sirian setiatuta edo irispide zaila duten eremuetan. 2014. urtean, 60 eraso egin zizkieten herrialde hartako eskolei, eta 5.000 eraikin dagoeneko ez daitezke erabili eskola gisa. Inguruko herrialdeetako harrera komunitateak -horietako batzuk lehendik ahulduta zeuden krisiarengatik- gero eta presio handiagoa jasaten ari dira, agortzen ari zaizkie baliabideak eta zerbitzuetarako sarbideak gainezka eginda daude. Gaur egun, lau milioi errefuxiatu baino gehiago daude Ekialde Hurbilean eta Afrika iparraldean.

Zer ari da egiten UNICEF egoera horren aurrean?

Gatazkak ez du bukatzeko itxurarik, eta, beraz, giza laguntza emateaz gain, kalteak jasan dituzten haurrei erantzun iraunkorra eta epe luzekoa ematen ari zaie UNICEF. Sistemak laguntzea eta azpiegiturak hobetzea da gure lehentasuna, ur sarearen instalazioa adibidez, edo ur plantak eraikitzea. Haurren babesari dagokionez, Siria barrenean eta errefuxiatuak hartzen dituzten auzo herrietan zerbitzuak sendotzea da UNICEFen asmo nagusia. Azken hilabeteetan, Europara iritsi diren errefuxiatuen eta migranteen beharrizanei erantzuten ere ari da. Horretarako, “Haurtzaroa Laguntzeko Espazioak” sortzen ari dira mugetan; laguntza psiko-soziala ematen zaie, familiak berriz elkartzeko sistemak sendotzen dira eta hainbat hornidura eskaintzen zaizkie: edateko ura, janari gehigarriak eta arropa, baita neguari aurre egiteko beste ondasun batzuk ere.

Nola lagundu daiteke zeregin horretan?

Eroskiren dendetara joaten diren kontsumitzaileek, errefuxiatuen eta migranteen krisi honen ondorioak pairatzen ari diren haurrei lagundu nahi izanez gero, UNICEFentzat ekarpen bat egin dezakete ordaintzeko garaian. Gure weborrian daukate horretarako behar duten informazio guztia, helbide honetan: www.unicef.es.

Zer esango zenieke arazo hau zeinen larria den ohartu ez direnei?

Krisi hau haurren krisi bat da, kalteak jasan dituztenen erdiak haurrak baitira, gatazkarekin zerikusirik ez dutenak baina haren ondorioak oso gogor bizi dituztenak. Sekula baino funtsezkoagoa da haur horiek ez bazterrera uztea, eurek ere itxaropena bazterrera utz ez dezaten.