Prest datozen saltsak: 'gourmet' ukitu erabilgarriak

Latinezko salsa hitzetik dator euskarazko saltsa hitza (“gazia” esan nahi zuen latinez). Oraingo honetan, hitzaren etimologiak argibide gutxi ematen dizkigu bere jatorriaren inguruan. Baliteke izen horrek loturaren bat izatea dokumentatuta dagoen lehenbiziko saltsetako batekin, garum esaten ziotenarekin alegia; erromatarren garaiko saltsa bat zen, arrain beratuarekin eta gatzarekin egiten zena. Jatorria bat izan edo bestea, gauza jakina da saltsa batek, elikagai gazi gehienek bezala, suspertu egiten duela zaporea eta gustagarriagoa egiten duela ondoan daraman jakia.

Duela urte batzuk, ordea, oso saltsa gutxi geneuzkan eskura. Etxean prestatzen ziren bakan batzuekin batera (tomate frijitua, maionesa edo gatzozpina), saltokietan eros zitezkeen gutxi batzuk baino ez zeuden. Hirurogeiko urteen hasieran, izan ere, guztira ehun elikagai inguru egongo ziren salgai dendetan, eta gaur egun, aldiz, ohikoa da edozein supermerkatu ertainetan milaka produktu izatea (30.000raino ere iristen dira batzuk). Eta saltsak egoten diren apalategietan ere ugaritasuna ageri da. Bazirenik ere ez genekien saltsak sartzen dira orain gure etxeetan (barbakoa saltsa, boletus saltsa, mojo picón saltsa, Zesar saltsa…). Horrek argi erakusten du beste leku batzuetako sukaldaritzaren eragina iritsi dela gurera ere, gure kontsumo eredua globalizatu egin dela eta, zalantzarik gabe, gure bizimodu presatuak denbora kentzen digula etxean oinarrizko jakiak prestatzeko, adibidez tomate saltsa edo gatzozpina bera.

Baina… zer da saltsa bat? Indarrean dagoen legediaren arabera, hauxe da: jateko osagaiak nahasiz ateratzen den edozein prestakin, sukaldean dagokion tratamendua eman ondoren janaria laguntzeko erabiltzen dena. Araudi horrek bost multzo bereizten ditu saltsetan:

Tomate frijitua.
Ketchupa, catsupa edo catchupa.
Maionesa edo mahonesa eta saltsa fina.
Ziapea.
Bestelako saltsa batzuk.

Elikadura arloko industriak, berriz, elaborazio prozesuaren arabera bereizten ditu saltsak:

Saltsa emultsionatuak. Solido bat emultsionatu (edo irabiatu) egiten da disolbatuko ez den likido batean. Hotzean egin daiteke (maionesa) edo beroan (holandar saltsa).
Saltsa ez-emultsionatuak. Osagai solidoak eta likidoak nahasiz sortzen dira. Sail horretan daude tomate frijitua, ketchupa, ziapea eta emultsiorik gabe egindako saltsa guztiak.

Gaur egun, tomate saltsa kontsumitzen da gehien, alde handiz gainera. Saltsa hori XVII. mende inguruan agertu zen sukaldean, baina ekoizpen industriala XX. mendearen erdialdean hasi zen Espainian, halaxe dio Saltsa, Salda eta Zopa Ekoizleen Espainiako Elkarteak.

Saltsen ezaugarriak

Zer leku hartu behar du dietan

Komeni al da saltsak hartzea? Erantzun bat baino gehiago eman dakioke galdera horri, hiru arrazoi nagusirengatik. Batetik, nutrizioaren ikuspegitik alde handiak egon daitezkeelako saltsa batzuetatik besteetara. Bestetik, ikusi egin behar delako zenbateko maiztasunez eta zer-nolako kantitateetan hartzen den. Eta, azkenik, ez delako gauza bera elikagai batzuk edo besteak laguntzea. Horrela, saltsa kantitate txiki batek elikagai osasungarri bat gustagarriagoa egiten duenean (osoko pasta, adibidez), zalantza handirik gabe erabiliko du jendeak. Baina alderantziz ere gerta daiteke: nutrizioaren ikuspegitik asko okertu dezakegu plater bat kaloria eta gatz ugariko saltsa bat eransten badiogu; adibidez, entsalada bati saltsa arrosa botatzen badiogu.

Olioa eta gatza izaten dira saltsen oinarrizko osagaiak. Nahiz eta gizentasunari aurre hartzeko eta hura tratatzeko moduei buruz Espainian lortu den adostasunak ez zuen lotura argirik ikusi olio kontsumoaren eta gizentasun arriskuaren artean, saltsen kasua berezia da, olioak izaten duen baino askoz gatz gehiago edukitzen dute eta. Horri esker, zaporetsuagoak izaten dira eta gehiago kostatzen zaigu kopuruei muga jartzea.

Ildo horretan, saltsek ugari izaten duten arren gatza eta, zenbaitetan, gantzak ere bai (maionesak esaterako), nutrizioaren ikuspegitik garrantzia duena zera izango da: gure plateretan zenbateko maiztasunez eta zer kopurutan erabiltzen ditugun. Ez da gauza bera astean bitan 10 gramo maionesa botatzea leka platerkada bati, edo gauero 50 gramo saltsa erabiltzea espagetiak laguntzeko.

Semaforo nutrizionalean (ikus taula) ageri den bezala, maionesak, saltsa arrosak eta saltsa minak (antzera gertatzen da alioliarekin ere) askoz gantz gehiago dute gainerako saltsek baino, neurri bereko errazioak alderatuta. Era berean, pentsa liteke pasta laguntzeko saltsek ere gantz dezente dutela, semaforo nutrizionalean kolore horiz agertzen delako mantenugai hori zenbaitetan. Kontuan hartu behar da, ordea, saltsa horien errazioak neurri handiagoa duela, kantitate gehiago erabiltzen delako plater mota hori prestatzeko (30 gramoko errazioa hartu dugu saltsa horietan, eta 15 gramokoa gainerakoetan).

Edonola ere, Espainiako Estatuan, helduek ez dituzte kezkatzeko moduko kopuruetan hartzen saltsak. Espainiako herritarren lagin adierazgarri batekin egin den azken inkestan ageri denez (ENIDE inkestan), egunean 15 gramo saltsa hartzen dituzte. Zifra hori kalkulatzeko, batu egin dira saltsa prestatuak (tomate saltsa, bolognarra…), maionesa (edo antzekoak) eta merkatuan gero eta indar handiagorekin agertzen ari diren saltsak (ketchupa, barbakoa saltsa, ziapea eta antzekoak). Horrela, saltsaren merkatua etengabe handitzen ari den arren, Espainiako herritar helduek egiten duten kontsumoa ez da nutrizio arloko adituak gehien kezkatzen dituen alderdia.

Ez da berdin gertatzen haurrekin. EnKid inkestak egindako azterketaren arabera (200 elikagai aztertu zituen), haurren dietari gatza eransten dioten elikagaietatik, tomate saltsa ageri da bosgarren lekuan. Estatuko haurrek lehendik ere gatz asko hartzen dutenez (kezkatzeko moduko kopuruak dira), gurasoei adierazi behar zaie haurrei gutxiagotan eman behar lieketela produktu hori, eta ematekotan, gatz gutxi dutenak hautatzea komeni dela.

Zer-nolako propietateak dituzte saltsek?

Dietaren ikuspegitik saltsek duten ezaugarri nagusia ez dago mantenugaiei lotua, saltsa asko hartu behar bailitzateke jaki horrekin nutrizio arloko gure beharrizanak asetzeko. Saltsen dohain nagusia beste bat da: elikagaiak gustagarriagoak egiten dituztela. Adibide bat jarriko dugu: zenbait jendek ez ditu maite Bruselako azak bere horretan (225 gramo izango lituzke plater batek), baina gerta liteke gutiziatzat hartzea plater bera maionesa pixka batekin aurkeztuz gero.

Semaforo nutrizionalean 20 saltsa mota ageri dira, hiru multzo handitan sailkatuta:

Ezinbestekoak: maionesa, ketchupa, saltsa arrosa, ziapea, saltsa mina eta barbakoa.
Entsaladak ontzekoak: ziapea eztiarekin, jogurt saltsa, Zesar, entsaladentzat propio egina eta koktel saltsa.
Pastekin erabiltzekoak: carbonara, pestoa, lau gaztakoa, Napolikoa eta bolognarra.

Saltsa mota batekoa edo bestekoa izan, errazioen neurria aldatu egiten da. Tomate saltsaren errazio bat, adibidez, 30 gramokoa da, eta maionesaren, ziapearen eta Zesar saltsaren errazioa, berriz, 15 gramokoa. Zergatik? Bada, entsalada bat ontzeko edo kanape batzuk laguntzeko erabiltzen den maionesa edo ziape kopurua askoz txikiagoa delako gisatu bat edo pasta plater bat prestatzeko behar den tomate saltsarena baino.

Nolanahi ere, aipatu beharreko lehenbiziko saltsa tomate saltsa da, nahiko ospe txarra duelako zenbait esparrutan, bai gatz ugari duelako edo bai azukreak ematen dituelako. Semaforoari begiratzen badiogu, argi ikusiko dugu uste den baino askoz osasungarriagoa dela eta saltsa hori maiz samar jateak ez duela desorekatuko gure elikadura, non eta dugun oso kantitate handietan hartzen. Hori gertatzen da, adibidez, haurrekin, non saltsa hori den beren dietako gatz iturri nagusietakoa. Zorionez, merkatuan badira sodio gutxiko tomate saltsak ere, eta oso egokiak dira.

Tomate saltsaren multzo berean sartu diren gainerako saltsen artean (“ezinbestekoen” multzoan daude), bereiz aipatzekoak dira maionesa, saltsa arrosa eta saltsa mina, gantz ugari dute eta. Errazioaren neurria errespetatzen ez bada edo astean behin baino gehiagotan hartzen badira, gerta liteke gure elikadura desorekatzea gantz kantitate horrek. Ez dugu ahaztu behar, gainera, saltsa horiek gustagarriagoak egiten dituztela platerak, eta, horren eraginez, gerta liteke saltsarik gabe dagoenean baino gehiago jatea elikagai horretatik. “Entsaladak ontzeko” taldean, berriz, semaforoa bi saltsarekin baino ez da “piztu”: Zesar saltsak guztira dituen gantzetan (olioz, gaztaz eta arrautzaz egiten da) eta koktel saltsaren gantz saturatuetan (landare olioagatik eta arrautzaren gorringoagatik).

Pastekin erabiltzeko saltsetan, deigarria da carbonara saltsak zenbat gantz ematen dituen guztira eta zenbat gantz saturatu. Ez da harritzekoa ere, zer-nolako osagaiak dituen jakinda: hirugiharra, txerri urdaia eta esne gaina. Oso saltsa gustagarria da, jakina, testura atseginekoa, baina oso noizbehinka jateko gorde behar da. Gaztarekin eginda dagoen edozein saltsak ere gantz ugari izango ditu guztira, eta gantz saturatuak ere bai (hori gertatzen zaio, adibidez, pesto saltsari), eta, hortaz, neurrian hartzekoak dira, batez ere hiperkolesterolemia, 2 motako diabetesa eta gizentasuna izanez gero. Azkenik, gatz kantitatea ere deigarria da gazta duten saltsetan eta bolognar saltsetan, eta, beraz, arteria hipertentsioa dutenek edo bihotz-hodietako arazoak izaten dituztenek oso noizbehinka hartu behar lituzkete.

Zein erosi?

Erosketa egiteko gomendioak

Sukaldean nahitaez egon behar duen saltsa. Ezinbestekoa da etxeko biltegian kalitatezko tomate saltsa izatea, hainbat gauza prestatzeko erabil daiteke eta. Tomate saltsa batekin, barazki erregosien oinarri bat presta dezakegu haragi gisatua egiteko eta zopak eta kremak prestatzeko, eta lekale egosiak ontzeko ere balio du. Oso egokia da pasta eta arroza laguntzeko, arrain eta haragi erreak aberasteko edo haragi bolen eta hanburgerren saltsaren oinarria egiteko. Funtsezkoa da, gainera, berdura pistoak egiteko, eta oso baliagarria ogitarteko batean edo hanburger batean zabaltzeko. Hainbat gauzatarako erabil daiteke.
Pasta laguntzeko onena. Aukera bat baino gehiago dago. Ikusi egin behar da norberak zer maite duen, zer pasta mota jarri nahi den eta pasta menuko plater bakarra izatea nahi dugun edo ez. Napoliko saltsa erabilita (tomate saltsa da oinarrian, usain belar batzuk dituena, oreganoa edo albahaka, adibidez), ia guztiek gogoko izango duten platera egingo dugu. Baina plater bakarreko menua egin nahi badugu, trinkoagoa izango dena, bolognar saltsarekin laguntzea litzateke onena (egiaz, haragi xehatua eta tomate saltsa daramatzan prestakina da, trinkoa eta elikagarria). Beste aukera bat da, batez ere plater gainerreak atsegin baditugu, bexamel saltsa jartzea pastari eta gazta pixka bat zabaltzea gainetik, labean gainerretzeko (nahi izanez gero, perretxiko erregosi batzuk erantsi diezazkiokegu saltsa horri, hirugihar erregosi zati batzuk edo urdaiazpiko egosia). Italiako egiazko zaporea maite badugu, pesto erako saltsa probatu behar dugu: albahaka, pinaziak eta olioa daramatza, eta Mediterraneoko ukitu gustagarria ematen die platerei.
Elikagaia labean prestatzeko saltsarik onena. Labean dagoen elikagaiaren zukua berreskuratuz lortzen dena da, erabili dugun olioarekin, usain belarrekin eta barazkiekin nahasiz sortzen dena. Nahasketa horrek zapore eta testura berezi-berezia ematen dio haragiari. Kontuan hartzeko beste aukera bat izan daiteke jaki erreen zaporea sendotzen duten saltsak erabiltzea, bai labean eta bai barbakoan. Erre nahi den elikagaia edozein dela ere (haragia, arraina edo itsaskia), saltsarik onena chimichurri izenekoa da. Saltsa hori egiteko, zenbait espezia nahasten dira olioarekin, ardoarekin eta ozpin edo limoi sorta batekin, eta erre nahi den jakiaren gainaldea igurtzi egiten da. Barbakoa saltsa ere erabil daiteke, batez ere haragiekin eta hegaztiekin, zapore ketua eta oso berezia ematen die eta. Haragiak eta arrainak erre ondoren botatzekoa bada saltsa, laguntzeko saltsak erabil ditzakegu, adibidez perretxikoena, Pedro Ximenez izenekoa, piper berdearena eta gazta saltsak; eta arrain eta itsaskientzat, maionesa eta haren eratorriak dira onenak, saltsa arrosa eta koktel saltsa adibidez.
Haurrentzako onena. Dietaren eta nutrizioaren ikuspegitik, sodio gutxiko tomate saltsa da onena haurrentzat; ezin egokiagoa da, 30 gramo inguruko dosietan erabilita (bi koilarakada handi), askorik atsegin ez dituzten platerak laguntzeko eta berdin karbohidrato ugariko elikagaiak ere: arrozak, makarroiak eta espagetiak (hobe osokoak badira).
Haragiekin erabiltzeko. Gisatu bat egiteko asmoa badugu, tomate saltsatik abiatu eta barazki erregosiekin egindako saltsa da onena. Haragia egosi egingo badugu, tomate saltsa piperrekin jartzea da aukerarik onena. Haragia erreta prestatu nahi badugu, barbakoa saltsa da gehien erabiltzen denetakoa, nahiz eta ziapea eta eztia daramatzan saltsa ere erabil dezakegun; azken aukera hori gustagarria gertatuko da zapore eta lurrin gazi-gezak maite baditugu. Haragia plantxan edo parrillan egina balitz, aukera gehiago daude. Hortxe dauzkagu gazta urdinez egindako saltsa, piper berdez egina, Pedro Ximenez saltsa edo Oporto erakoa eta boletus saltsa.
Gatz gutxien duena. Aztertu ditugun saltsen artean, sodio gutxiko tomate saltsak dauka gatz gutxien (errazioka neurtuta). Merkatuan hainbeste saltsa mota izanik, semaforoan ez ditugu sartu “sodio gutxikoa” aipuarekin saltzen diren beste saltsa batzuk, eta, hortaz, baliteke beste saltsa askok ere kopuru txikietan ematea mineral hori. Gatz gutxi izatea ongi da, baina arretaz aztertu behar da saltsak zenbat gantz duen ere (maionesa bat izan daiteke gatz gutxikoa, baina gantz ugari ematen duena, non eta ez den “gantz gutxikoa” ere).
Gantz gutxien duena. Jende asko harritu egin daitekeen arren, ketchupa eta ziapea dira gantz gutxien duten saltsak. Bi saltsa horiek egiteko garaian, izan ere, gantza edo olioa ez dira osagai nagusietakoak. Ziapeak gatz asko izaten du, eta maiz hartuz gero, desorekatu egin dezake elikadura. Ketchup errazio bat, aldiz, kolore berdez ageri da semaforo nutrizionalean aztertu diren mantenugaietan. Nutrizioaren ikuspuntutik, ez dago arazorik kethupari lekutxo bat egiteko helduen eta haurren menuetan, baldin eta neurrian hartzen bada (egunean ez koilarakada bat baino gehiago).
Entsaladak prestatzeko bereziena. Entsalada bat ontzeko erabil daitezkeen saltsa eta prestakin ugarien artean, bada bat munduan ospe handia duena: Zesar saltsa. Ongailuen munduan, ordea, hainbat aukera aurki daitezke. Izan daiteke olio-ozpin saltsa sinple bat (olioa, ozpina eta gatza dituena), izan daiteke berdura edo fruta zatiak dituen olio-ozpin saltsa, edo izan daiteke mojo picón esaten zaion saltsa entsaladak patata egosi zatiak baditu. Jakina, entsaladak arraina, itsaskia edo arrautza egosia izanez gero, hauek dira aukerarik onenak: maionesa, saltsa tartariarra eta saltsa arrosa.

Nola aurreztu?

Aurrezteko aholkuak

Ikusi dugun bezala, saltsa asko daude merkatuan. Ugaritasuna gero eta handiagoa da (hainbat eratakoak eta hainbat etxetakoak daude, hainbat formatutan…). Edonola ere, multzoka banatzen baditugu, aurrezteko modu batzuk aurkituko ditugu. Hona hemen zenbait ideia prezioen eta aukeren artean ez galtzeko:

Maionesak. Kiloak, batez beste, 4,50 euro balio du. Merkeena Eroski Basic da (kiloak 2 euro pasatxo), eta garestiena, berriz, Ybarra, oliba olioarekin egina (kiloak 6,50 euro baino gehiago balio du). Markak ez ezik, ontziaren neurriak ere baldintzatzen du prezioa. Ontzia zenbat eta handiagoa, hainbat eta gehiago aurrezten da, baita marka berekoa denean ere. Adibidez, Hellmans maionesaren kiloak 5 euro balio du 225 gramoko ontzian; 450 gramoko ontzian 4 euro inguru eta 825 gramokoan 3,70 euro. Banakako zorrotxo txikiak hautatzen ditugunean (Prima etxekoak, adibidez), kiloaren prezioa 9 eurotik gorakoa da. Maionesa arinak nahi baditugu, Ybarra eta Eroski Sannia dira merkeenak.
Ketchupa. Kiloak, batez beste, 3,80 euro balio du. Aukerarik merkeenetakoak Eroski Basic eta Orlando dira. Kiloak 1,80 euro baino gutxiago balio du bietan, nahiz eta Orlando etxean 2 kiloko ontzia ateratzen den prezio horretan, ez ontzi txikiagoak. Berriz ere, ontziaren neurriak baldintzatu egiten du produktuaren azken prezioa. Marka guztietan gertatzen da hori. Heinz etxeko ketchupean, adibidez, 6 euro balio du kiloak 250 gramoko ontzia hartuz gero, eta 570 gramokoa hartzen badugu, berriz, kiloak ez du balio 4,80 euro baino gehiago. Prima etxeko banakako zorroetan, maionesarekin gertatu bezala, 9 euro balio du kiloak. Eroski Sannia saileko ketchupa da aukerarik merkeena azukre gutxien duten saltsen artean.
Ziapeak. Batez besteko prezioa 7 euroren inguruan dabil, baina alde handiak daude markarik garestienen eta merkeenen artean. Maionesaren eta ketchuparen multzoetan baino gorabehera handiagoak daude ziapeen prezioan. Aukerarik merkeenen artean, Eroski eta Orlando ageri dira (kiloak 3 euro baino gutxiago), eta garestienen artean, Maille, antzinako erako ziapea (ia lau halako balio du kiloak). Ziape motak baldintzatu egiten du prezioa: Dijon eta Meaux motakoak baino merkeagoa da amerikarra.
Barbakoa saltsa, saltsa arrosa eta saltsa mina. Saltsa horien prezioa 5,60 eurokoa da, eta ez dago alde handirik batetik bestera. Merkeenak (kiloa 3 eurotik behera) Eroski etxeko barbakoa saltsa eta saltsa mina dira, eta Orlando etxeko saltsa mina. Garestienen artean, berriz, Heinz etxeko barbakoa saltsa eta saltsa arrosa ageri dira.
Aliolia. Kiloak, batez beste, 6 euro inguru balioa du, eta hortxe dabiltza markarik gehienak, 5 eta 6 euro artean. Garestienen artean, Heinz etxeko aliolia dago (9 euro kiloak) eta COOSUR etxekoa ere bai (7 euro kiloak). Merkeenen artean, berriz, Eroski (3,70 euro kiloak) eta Chovi (5 euro pasatxo).
Ozpin-saltsak eta krema baltsamikoak. Saltsa horien oinarrian dagoen osagaia -ozpina- merkea da, eta, gainera, zaporea emateaz gain, elikagaiak kontserbatu ere egiten ditu. Konbinazio asko onartzen ditu -frutekin, belarrekin, olioekin, espeziekin eta saltsekin-, eta nahiko ohikoa izaten da ozpin-saltsak etxean prestatzea. Merkatuan badira, hala ere, erabiltzeko prest dauden aukera batzuk. Ziape ozpin-saltsa izan daiteke, fruitu lehorrekin egina, ozpin-saltsa baltsamikoa, mugurdi krema baltsamikoa, Modenakoa edo boilurrekin egina, sagar ozpin-saltsa… Ozpin-saltsak eta saltsa baltsamikoak (likidoagoak dira) merkeagoak dira prestakin krematsuak baino. Badira 4,50 eurotik beherako saltsa baltsamikoak (Eroski) eta 9 eurotik beherako ozpin-saltsak (Prima). Ozpin-saltsarik garestiena Borges da (litroak 11,50 euro baino gehiago). Kremak hortik gora dabiltza: litroa 12 euroren inguruan dabil. Etxerik garestienak (Borges, Carbonell) 14 euroan dabiltza, eta merkeenak 10,50 euroan (Eroski SeleQtia). Edonola ere, ozpin-saltsen eta krema baltsamikoen prezioan dagoen aldea ez da askorik sumatzen, oso erabilera desberdina izaten baitute batzuek eta besteek. Ozpin-saltsak askoz gehiago erabiltzen dira (adibidez, entsaladak ontzeko), eta askoz gutxiago kremak, zapore ukitu bat emateko edo platera apaintzeko erabiltzen dira eta.
Saltsa exotikoak eta minak. Tabasko saltsa da merkatuan dagoen saltsarik garestienetakoa (batez beste, 40 euro balio du litroak). Sukaldean emaitzarik onena ematen duena ere bera da, ordea, tanta gutxi batzuk baino ez baitira erabiltzen aldiro, zapore pixka bat emateko. Badira saltsa merkeagoak ere, gauza berdintsurako erabiltzen direnak: worcestershire saltsa (20 euro), teriyaki (15 euro), jalapeño delakoa edo chiplote (12 euro pasatxo). Talde honetan dauden soja saltsa eta wok saltsa ere. Batez beste, 13,50 euro balio du horien litroak, nahiz eta alde handiak dauden garestienenen (Tiger, gatz gutxikoa, 18,70 euro litroak) eta merkeenen arean (La Oriental, 8,60 euro).
Pastarekin erabiltzeko saltsak. Aukera asko daude pastak ontzeko saltsen sailean. Horien artean ere alde handiak daude, bai zaporean eta bai prezioan. Pesto erako saltsak dira garestienak (kiloa 10 eta 14 euro artean dabil). Prestatuta eta ongailuz hornituta heldu diren tomate saltsak, hau da, “ireki eta berotzekoak”, dezente garestiagoak dira oinarrizkoak baino. Hiru halako balio dute batzuek, eta gehiago ere bai zenbaitek. Bolognar erako saltsarik garestienak (Garofalo), berriz, tomate saltsarik merkeenak halako sei balio du. Bolognarren artean, Knorr da merkeena eta Napolikoen artean, Eroski. Carbonara saltsak, gazta saltsak edo perretxikoekin eginda dagoenak tomate saltsa prestatuen antzeko prezioa dute. Merkeenen artean, Eroski carbonara saltsa eta Eroski 3 gaztakoa daude (3,70 eurotik behera balio du kiloak bietan), eta garestienen artean, Knorr etxeko carbonara eta basoko perretxikoekin egina (kiloak 6,75 euro).
Barbakoa saltsa, saltsa arrosa eta saltsa mina. Saltsa horien prezioa 5,60 eurokoa da, eta ez dago alde handirik batetik bestera. Merkeenak (kiloa 3 eurotik behera) Eroski etxeko barbakoa saltsa eta saltsa mina dira, eta Orlando etxeko saltsa mina. Garestienen artean, berriz, Heinz etxeko barbakoa saltsa eta saltsa arrosa ageri dira.
Bestelako saltsa batzuk. Saltsa tartariarra, roquefort saltsa, pilpil erakoa, Bizkaikoa, piper berdez egina, txipiroiena, gazta hautatuena… Saltsa horien osagaiek, prestaerak eta berezitasunak eragina dute prezioan. Horren adibide dira piperrez egindako saltsa (kiloak 21 euro baino gehiago balio du) edo Cabrales saltsa (kiloa 12 euroren inguruan dabil).

Prest datozen saltsak: 'gourmet' ukitu erabilgarriak