Gehiegizko ile antiestetikoa
Konbentzio sozial eta estetikoek emakumearen edertasuna bilorik gabekoa dela dioten arren, europar emaztekien %9rentzat -ikerlan batzuen arabera- eredu horretara egokitzea ez da kontu erraza, hirsutismoa nozitzen baitute. Arazo hori definitzea zaila bada ere, hirsutismo kasua dugu, orokorki, ile terminala -hau da, ile lodi, ilun eta luzeagoa- agertzen denean emakumeak ilerik izan ohi ez duen atal eta tokietan: ezpainetan, kokotsean, bularrean, sorbaldan edo sabelean, alegia. Hirsutismo kasuetan ile terminalaren banaketaren “gizontze” fenomenoa hautematen den heinean, emakumearen berariazko arazoa da eta ez da gaitz berezirik, bestelako trastornoen agerpena ohi den zeinua baizik. Nolanahi ere, kasu gehien-gehienetan sortzen duen arazo estetikoak emakume askok antsietate eta kezka larri gisa bizi ohi dute.
Biloa eta ile terminala
Hirsutismoaren zergatiak
Testosterona-mailak altxatzeak hirsutismoa dakar. Ile-folikuluek testosterona dehidrotestosterona bihurtzen dute eta substantzia honek biloa ile arrunt bilakarazten du. Testosterona askearen ugaltze hori hainbat gaitzetan agertzen da, hala nola:
- Obario polikistikoaren sindromean: honetan aknea, alterazio menstrualak eta antzutasuna ere gertatu ohi da.
- Hipertekosi obarikoa (obarioen afekzio mota bat).
- Guruin suprarrenalen afekzioetan, androgenoen ugaltzearekin batera gertatzen direnean.
- Hipotiroidismoa: honek, testosterona askea ugaltzea ondorioztatzen du.
- Botika jakin batzuk baliatzea: minoxidila, fenitoina, testosterona, esteroide anabolizanteak, ziklosporina, kortikoideak, ahoz hartzen diren antisorgailu jakin batzuk…
Obesitateak ere, maiz antzean emakumeengan testosterona ugaltzea dakar.
Hirsutismo kasu gehienetan, ordea, aipaturiko afekzio horietako bat ere hautematen ez denez, gaitzaren agerpenaren zergatia azalduko duen arrazoirik ezin bilatuz dabiltza adituak eta, hortaz hirsutismo idiopatiko deritzote horri, hau da, jatorri ezezagunekoa.
Diagnostikoa eta tratamendua
Hirsutismoaren tratamendua hasteko kausak ezagutzea funtsezkoa da: arakatze fisikoa egin behar da, ile terminalaren intentsitate, luzera eta lodiera zehazteko eta zein ataletan dagoen banatuta ezagutzeko. Store Framinghan nazioarteko neurtze sistema ezagunak parametroak ezagutarazten ditu. Kasu askotan odol analisiak egitea komeni izango da, hormonen mailak neurtzeko (testosterona, hormona luteinizatzailea, prolaktina, androgeno asken indizea eta deshidroepiandrosterona sulfatoa). Hormona-profila ikusirik, bidezko jo daiteke hainbat proba egitea, hala nola ekografia, eskanerra edo erresonantzia magnetikoa, obarioetako, suprarrenaletako edo bestelako patologiak diagnostikatzeko edo baztertzeko.
Tratamenduari dagokiola, pazienteak hirsutismoa sortarazi dion patologia obariko, suprarrenal edo bestelako alterazio hormonalik nozitzen badu, kausa hori desagertu beharra dago. Hirsutismo idiopatikoa denean, berriz, tratamenduaren helmuga gehiegizko ile eta biloa suntsitu edo disimulatzea izango da, botiketan eta kosmetika zentroetan salgai dauden produktuen bitartez. Metodorik modernoena laser bidezko depilazioa edo fotodepilazioa da.
Fotodepilazioa
Depilatzeko metodo gisa ere balio zuela txiripaz atzeman zen: tatuajeak ezabatzeko baliatzean, laserra aplikatzen zen atala depilaturik geratzen zela egiaztatu zen. Laserrak emititzen duen argiak melanina (ilea eta larruazala, besteak beste, koloreztatzen dituen pigmentua) oso gustukoa du eta, termolisi (berotasunaren aplikazioa) fenomeno bati esker, ilea suntsitu egiten da.
Fotodepilazioa egiteko erabateko galarazpenak
- Larruazal belztu berria
- Gaixotasunaren edo botiken ondoriozko fotosentsibilitatea
- Eratorri erretinoikoekin tratamendua jaso izana
- Barizeak eta odol-mamitzeari dagozkion arazoak
Nolabaiteko galarazpenak
- Zikatrizazio keloidearen arriskua
- Haurdunaldia eta edoskitzaroa
- Larruazal oso pigmentatuak, ilun edota beltzak
- Inmunodepresio aldarteak
- Gaizki kontrolaturiko diabetesa
- Herpesen aurrerakinak
Faktore horiek guztiak sendagile espezialistak balioztatu eta kontrolatu behar izaten ditu. Kontuan izan dezagun, era berean, fotodepilazioak pertsona osasuntsuetan ere alboko ondorioak izan ditzakeela, hala nola besikula eta eskarak agertzea (berehala agertzen dira honelakoak) eta atal hipo edo hiperpigmentatuak, epe luzera sortu eta behin-behingozkoak direnak. Salbuespen gisa orbainak ere azaldu ohi da. Alboko ondorio horiek tarteko eta fotodepilazioa egiten duten zentroen eskaintza ugari-ugaria dela -horietako batzuen bermea hutsaren hurrengoa izanik- kontuan izaki, funtsezkoa da bataren edo bestearen aldeko aukera egin aurretik informazio ona jasotzea eta, jakina, goian azaldutako galerazpenik ez dugula seguru-seguru jakitea.
Fotodepilazioa egin baino lehenago, dena den…
- Beharrezkoa da belztu berri ez egotea edota solariumera joan berri ez izana
- Beharrezkoa da larruazala narrita dezaketen substantziak ez erabiltzea: depilatzeko kremak, pomada fotosentsibilizatzaileak, aloe vera, etc.
- Beharrezkoa da biloa ez argiturik eta tindaturik egotea.
- Beharrezkoa da depilatu beharreko zonan erredurarik nahiz bestelako lesio dermikorik ez izatea.
Biloa eta ilea behin betikoz suntsitzea agintzen du publizitate iruzurgile ugariak baina, egia esateko, trataturiko zona horretako ilearen %70-80 suntsitzeko saio bat baino gehiago behar izaten dira. Beste aldetik, gorputzeko atal guztiek ez dute erantzun berbera ematen eta oso litekeena da emaitzek urtebete edo bi urte irautea. Horrez geroztik, biloa berriro hasten da hazten, lehen baino mantsoago dena den, eta ileak meheago, argiago eta ahulagoak izan ohi dira.
- Biloa eta ile terminala azkar-azkar luzatzen badira.
- Luzatze horrekin batera hurrengoetakorik agertzen bada: aknea, ahotsaren gizontzea, muskulu-masaren areagotzea, ugatzen tamaina txikitzea (tumorearen susmoa).
- Botika bat hartzen ari garenean, hirsutismoaren agerpenik hautematen badugu