Aurre egiteko onena, diagnostiko goiztiarra

Aurre egiteko onena, diagnostiko goiztiarra

Espainiako Erreumatologia Elkartearen esanetan estatuko lan bajen %14 erreuma gaixotasunek eragindakoak dira. Arnasketa gaitzek bakarrik sorrarazten dituzte baja gehiago, baina reuma gaixotasunengatiko bajak lehenengo postuan daude galtzen diren lanegun kopuruari dagokionez. Mina eta ezintasuna dira gaitz erreumatikoen sintomarik larrienak, eta gaixotasun guztien artean bizi kalitaterik gogorrena izateko ospea dute gaixotasun hau jasaten dutenek.

Uste ustelak

Nahaste handia dago “erreuma” terminoaren inguruan, giharretako mina, hezurretakoa eta artikulazioetakoa izendatzeko erabiltzen baita, jatorria eta zergatiak dena direlakoak izanda ere. Sarritan tentsioagatik, estresagatik, postura txarrengatik, hotzagatik, hezetasunagatik edo gripea, anginak, sukar tifoideoa eta abarrengatik sorrarazitako infekzioek eragindako ondoeza adierazteko ere termino hau erabiltzen da, baina hauek guztiek ez dute gaixotasun erreumatikoekin zerikusirik.

Baina ez dago gaixotasun erreumatiko bakarra, berrehunetik gora gaitz erreumatiko baitaude, eta horietako bakoitza modu ezberdinean azaltzen da, izan ere eta tratamenduak ere ezberdinak dituzte. Ezagunenen eta ohikoenen artean ondorengo hauek ditugu: artrosia, bi milioi pertsona baino gehiagok jasaten dutena eta kartilagoaren higaduragatik sortzen dena; artritis erreumatoidea, artikulazioak handitzea dakarrena, eta osteoporosia, gaitz honek bi milioi eta erdi pertsonari eragiten baitio eta gehienetan menopausia pasatu duten emakumeei.

Diagnostiko goiztiarra da gakoa

Artikulazio eta giharretan mina denbora luzez izanez gero diagnostikoa ahalik eta bizkorren egitea komeni da terapia egokia jartzeko. Gaixotasun erreumatikoak sendatzen ez diren arren, tratamenduen bidez arintzea lortzen da, eta kasu askotan gaixoak gaitzarekin jarraitzen badu ere, ez du ia sintomarik igartzen.

Gaixotasun erreumatikoen zergatiak desberdinak izaten dira:

• Endekapenezkoak. Hauen artean ohikoena artrosia da.
• Metabolikoak, hezueria adibidez.
• Inmunologikoak. Gero eta ezagunagoa da aldaketa inmunologiko eta gaixotasun erreumatikoen arteko harremana.
• Infekzioak, adibiderik argiena sukar reumatikoa dugu.
• Hanturazkoak. Artikulazioak arrazoi ezagunik gabe handitzetik sortutakoak, artritis erreumatoidea besteak beste, hauxe baita hanturazko gaitz erreumatikoen arteko prototipoa eta ondoren aztertuko duguna.

Artritis erreumatoidea

Artritis erreumatoidea (AR) jatorri ezezaguneko hanturazko gaixotasuna da, eta artikulazioei eragiten die -gehienbat esku, belaun eta bizkarrezur zerbikalei-, eta inmunologia-sisteman ere eragina du. Gaixotasun kroniko hau ibilbide zein iraupen aldakorrekoa da, eta artikulazioez kanpoko beste sintoma batzuk ere ekartzen ditu. Artritis erreumatoidearen azken muturrean artikulazioak deformatu egiten dira, eta eguneroko zereginak ere ezin izaten dira bete. Uste da biztanleriaren %1 eta %2ren artean dagoela artritis erreumatoidea jasaten duen jende kopurua; oso gaixotasun ohikoa da, beraz. Gaixotasun hau jasaten duten hiru emakumeko, gizonezko batek jasaten du, eta 25 urtetik 50 urtera bitartean hasten da. Adinak aurrera egin ahala gailendu egiten da, eta 65 urtetik gorakoen artean %12 izatera iristen da. Ez da arraza kontua, ezta inguru geografikoen edo baldintza klimatikoen kontua ere. Gaitz unibertsal baten aurrean gaude hortaz.

Aipatzekoa da gaztetako artritis erreumatoidea edo gaztetako artritis kronikoa izenez ezagutzen ditugun artritis mota oso goiz agertzen dela, eta haurretan aldagai asko dituen artritis mota bat dela. Artritis mota honen prozesua eta nagusiek jasaten dutenarena desberdinak dira, eta egokiagoa litzateke gaztetako artritis idiopatikoa izenez ezagutzea, ahalik eta diagnostikorik goiztiarrena eskatzen baitu tratamendu egokia jartzeko.

Zergati ezezagunak Zergati ezezagunak

Mende erdi baino gehiago da bakteria edo birus hau zerk eragiten duen jakiten saiatzen ari direla, baina ez da demostratu infekzio-arazoak izan daitezkeenik eragileak. Jakinekoa da artritis erreumatoidearen hanturazko prozesuan sistema inmunologikoak eragina duela. Sinobiaren hantura da gaixotasun honen ezaugarririk bereizgarriena, artikulazioak barrutik estaltzen dituen mintza eta artikulazioak lubrifikatzen dituen likidoaren jarioaren hantura hain zuzen. Mintz sinobial hau handitu egiten da, eta pannus izeneko pikortatze-ehuna sortzen da. Honek artikulazioei eragiten die eta kartilago, lokailu, tendoi eta hezurretan du eragina. Poliki-poliki artikulazioa hondatu eta deformatuz joaten da. Epe luzera, sarritan oso mingarriak diren sintoma hauetaz gain, ezintasuna agertzen da, eta artikulazioetan mugikortasuna galtzen da. Sintomarik ohikoena goizetan artikulazioen gogortasuna edukitzea da, batez ere eskuetako artikulazioen gogortasuna, gutxienez ordubete irauten duena eta berez desagertzen dena.