Un doce rodeado de mitos
O chocolate converteuse nun dos praceres gastronómicos máis espallados no mundo. Calquera pode degustar o amplo surtido de chocolates que se produce. O 70% do cacao, o seu ingrediente principal, obtense da África ecuatorial, onde países como a Costa de Marfil -o maior produtor do mundo- e Gana dependen en boa medida das súas exportacións ós principais países fabricantes de chocolate e derivados do cacao: EEUU, Alemaña, Reino Unido, Francia e Brasil. As variedades máis importantes do cacao son: Theobroma criollo, Theobroma forastero e o cruce que se obtén entre ambas. O crioulo supón un 105 da produción mundial, cultívase en Venezuela e Ecuador, e posúe un aroma e sabor excelentes. O 90% restante é tipo forasteiro e variedades súas, cunha calidade inferior pero que permite unha maior produción. No tocante ó seu consumo, datos de 1999 indican que en España se toman arredor de 3,5 quilogramos per cápita ó ano, cantidade moi inferior á doutros países europeos e na que a maior porcentaxe corresponde ó chocolate en libra.
Calidade do chocolate
A calidade dun chocolate vén determinada pola orixe e porcentaxe de compoñentes do cacao, polo resto de ingredientes e mais polo seu proceso de elaboración. Os chocolates que se elaboran con cacao de Ecuador, Venezuela, Gana e Costa Rica son de bo sabor e gusto fino, os de Indonesia posúen un sabor suave, os de Brasil teñen un sabor e aroma moi variables, mentres que os da República Dominicana son os menos sabedores.
Chocolate como alimento e as súas propiedades
O chocolate e os seus derivados son alimentos moi enerxéticos polo seu alto contido de hidratos de carbono e graxas. A graxa provén sobre todo da manteiga de cacao, que é o aceite que se obtén ó espremer as améndoas de cacao moídas. Nela predominan certos ácidos graxos saturados como o esteárico, que, a diferenza doutros ácidos da súa mesma familia, non ten relación co aumento das cifras de colesterol en sangue. A súa achega de proteínas é moi baixa, salvo que se lle engada leite ou os seus compoñentes. O chocolate é un alimento tónico, dado que contén “teobromina”, unha substancia estimulante do sistema nervioso, semellante á cafeína do café ou á teína do té, pero de menor intensidade no seu efecto excitante. Para rematar, dado o seu alto contido de graxa convén consumilo en cantidades reducidas (20 gramos a ración). Os expertos en nutrición consideran que o consumo do cacao nas súas diversas variedades é recomendable dentro dunha dieta equilibrada e en cantidades moderadas (20 gramos por persoa) para individuos sans de todas as idades.
Composición enerxética e nutricional (ración de 20 gramos)
| Chocolate amargo azucrado | Chocolate con leite | Chocolate branco | Cacao azucrado | |
|---|---|---|---|---|
| Enerxía (kcal) | 103 | 107 | 106 | 73 |
| Proteínas (g) | 0,4 | 1,7 | 1,6 | 2 |
| Carbohidratos (g) | 12,6 | 12 | 11,7 | 13,4 |
| Graxas (g) | 6 | 6 | 6 | 1,6 |
Preguntas con desposta
Que se entende por porcentaxe mínima de cacao?
Refírese á cantidade mínima de derivados do cacao contidos no chocolate: cacao ou pasta de cacao e manteiga de cacao. Canto maior contido de cacao, maior calidade do chocolate.
Inflúe na composición nutricional a porcentaxe de cacao?
O chocolate negro amargo é, desde un punto de vista nutricional, mellor có que leva leite, xa que este reduce o seu poder antioxidante. Segundo os expertos, isto pódese deber á formación de complexos non absorbibles entre os antioxidantes e as proteínas lácteas.
Que ingredientes contén o chocolate branco?
O chocolate branco elabórase con manteiga de cacao, leite en po, azucre e lecitina de soia. Carece de cacao, polo que non é verdadeiramente chocolate.
-
O chocolate engorda
O chocolate contén cantidades elevadas de azucre e graxas. É, xa que logo, un alimento moi calórico que cómpre consumir con moderación. Agora ben, se se inxire en cantidades moderadas non é, para nada, o responsable da ganancia de peso. -
Agrava o acne
Os alimentos graxos como o chocolate non son responsables da aparición de grans e espiñas: a graxa que se inxire na dieta non se acumula nas glándulas sebáceas. -
Provoca carie
O chocolate, o azucre e outros doces consideráronse durante moito tempo como os principais causantes da carie, se ben esta relación non é directa porque inflúen factores como a textura dos alimentos, a súa adherencia ós dentes e, por suposto, a hixiene bucal. Non hai por que evitar estes alimentos, sempre que non os tomemos entre horas e que coidemos a nosa boca. -
Crea adicción
Non hai estudios que confirmen que o chocolate posúa efectos fisiolóxicos que provocan un consumo compulsivo ou adictivo. O problema radica na sensación pracenteira que produce o seu consumo e que a persoa supostamente ‘adicta’ busca, ás veces, demasiado a miúdo. Esa ‘ansia’ ou ‘desexo’ de doce prodúcese con moita frecuencia en situacións de baixo estado anímico, en presenza de síntomas depresivos ou no período menstrual na muller. De feito, constatouse que o consumo de doces estimula os mecanismos de liberación de endorfinas. Este efecto pode explicar o consumo excesivo que moitas persoas fan dos doces cando notan que lles alivia o malestar e que as axuda a combater o abatemento. -
Orixina xaquecas
O cacao e os chocolates presentan cantidades apreciables de certas substancias (como a tiamina, histamina e -feniletilamina) que se relacionan coa aparición de episodios de xaquecas. Agora ben, o detonante da xaqueca é multifactorial e a participación destas substancias non se puido establecer de xeito concluínte.