Pictogramas: os consumidores coñécenos, pero demandan máis información sobre o seu significado

Pictogramas: os consumidores coñécenos, pero demandan máis información sobre o seu significado

Informan, aconsellan, alertan e preveñen. Os pictogramas cumpren unha función imprescindible para o consumidor. Con todo, estes símbolos ou figuras con información sobre seguridade, forma de emprego ou grao de respecto ao medio dos produtos de consumo cotián non sempre se coñecen nin tampouco se interpretan de forma correcta.

EROSKI CONSUMER, a Plataforma Envase y Sociedad e Hispacoop (a Confederación Española de Cooperativas de Consumidores e Usuarios á que pertence Fundación EROSKI) quixeron pescudar cal é o grao de coñecemento e sensibilización dos consumidores con respecto aos diferentes pictogramas que aparecen nos envases dos distintos produtos de consumo cotián.

Así, expúxose unha investigación na que se consultou a 1020 persoas de todo o país mediante un sistema de entrevistas web asistidas por computador (denominado método CAWI) durante a última semana de maio e a primeira de xuño.

Do total de entrevistados, o 51 % eran mulleres. Por idade, todos eran maiores de 18 anos e os grupos que maioritariamente participaron na enquisa tiñan entre 30 e 45 anos (un 32 %) e máis de 65 anos (o 20 %). Ademais, a maioría procedía de Andalucía (un 18 %), Cataluña (un 16 %), Comunidade de Madrid (un 14 %) e Comunidade Valenciana (un 11 %).

Opinión e actitude con respecto aos pictogramas

Poucos se fixan

A maioría dos enquisados non parece estar excesivamente concienciada sobre a importancia dos pictogramas. Só un 20 % asegura que se fixa sempre nestes símbolos e figuras dos envases antes de comprar un produto (fano en maior medida os homes e a poboación de maior idade entrevistada). Con todo, outro 64 % confesa que se fixa dependendo do establecemento ou do produto específico que vaia comprar. Pola súa vez, apenas o 25 % asegura que lles presta a mesma atención a todos os pictogramas.

No caso de que se interesen polo pictograma e descoñezan o seu significado, os consumidores consultados toman actitudes diferentes. Un 36 % afirma que adoita comprar o produto sen pescudar despois o significado da composición gráfica que inclúe a etiqueta. Outro 34 % si se interesa en buscar o seu significado unha vez adquiriu o artigo desexado e un 22 % é máis radical na súa postura e non compra o produto sen antes descifralo.

Útiles, pero difíciles de interpretar

O 38 % dos entrevistados cre que os pictogramas achegan información útil para o consumidor, mentres que outro 58 %, aínda que tamén o cre, considera que non sempre é posible interpretar a información que achegan. Desta forma opinan, en maior medida, as mulleres consultadas, as cales teñen entre 30 e 45 anos e os entrevistados na Comunidade de Madrid.

Pola contra, hai un 35 % que opina que os pictogramas non son concretos nin claros, e que a información que ofrecen non é fácil de interpretar. Os máis críticos con respecto a iso son as persoas de máis idade.

Ademais, un 18 % dos enquisados bota en falta algún pictograma que lle poida interesar. Os homes e as persoas entre 46 e 55 anos son quen en maior medida o cren así. As porcentaxes tamén son superiores en Madrid e Cataluña. Pola súa banda, o 21 % pensa que non falta ningún pictograma interesante e a gran maioría, un 61 %, non sabe ou non contesta esta cuestión.

Máis información

Practicamente todos os consumidores consultados (o 96 %) reclaman campañas de información sobre o significado dos pictogramas nos produtos. Apenas un 2 % opina que esa tarefa é responsabilidade única e exclusivamente do propio consumidor.

Neste sentido, as súas suxestións para mellorar a comprensión dos pictogramas pasan principalmente por crear campañas publicitarias e informativas, acompañalos cun texto explicativo, elaborar deseños máis fáciles e sinxelos e formar o consumidor respecto diso.

Coñocemento dos pictogramas

Canto saben?

O 81 % dos entrevistados acertou ao sinalar a definición dun pictograma: “composición gráfica que contén símbolos ou figuras e que transmiten información sobre aspectos esenciais do produto, como a seguridade ou como mantelo en bo estado”. Por idade, os que acertaron en maior medida foron os entrevistados entre 30 e 45 anos (o 92 %) e os que residían nas comunidades autónomas de Valencia, Cataluña e Madrid (en todos os casos o 83 % deles).

Ademais, moitos consumidores consultados lembran pictogramas específicos en función do tipo de produtos. En concreto, un 90 % sabe da existencia de símbolos e figuras específicas nos alimentos e nas substancias perigosas, o 86 % en xoguetes e aparellos eléctricos e o 67 % lémbraos en téxtiles e cosméticos.

Pola súa banda, por tipo de mensaxe, as composicións gráficas que máis coñecen teñen que ver con aquelas que recomendan ler as instrucións dos produtos cosméticos e as que advirten de que se está ante un produto corrosivo.

Con todo, os pictogramas con menor presenza na mente do consumidor son dúas ecoetiquetas que informan sobre a xestión enerxética e forestal eficiente e responsable do produto.

A continuación, móstrase a proporción de persoas que coñecen os 22 pictogramas seleccionados e agrupados segundo a clasificación inicial: de seguridade, produtos cosméticos, relacionados co SIG ou as ecoetiquetas.

Pictograma a pictograma

PICTOGRAMAS DE SEGURIDADE
	PERIGO PARA A SAÚDE
	Que significa? O produto contén substancias perigosas porque son corrosivas. Cantos coñecen o seu significado? O 71,3 % dos enquisados.
	Que significa? A inhalación e a inxestión ou absorción cutánea de produto produce efectos adversos para a saúde, mesmo en pequenas doses. Cantos coñecen o seu significado? O 60,1 % dos enquisados.
	Que significa? O produto supón un risco para a saúde, entre outros motivos por conter elementos canceríxenos ou provocar danos nos pulmóns. Cantos coñecen o seu significado? O 57,2 % dos enquisados
	Que significa? Pode provocar unha reacción cutánea alérxica ou producir efectos adversos. Cantos coñecen o seu significado? O 26,5 % dos enquisados.
	PERIGO FÍSICO E QUÍMICO
	Que significa? Produto que pode explotar ao contacto cunha chama, faísca, baixo o efecto da calor, choques etc. Cantos coñecen o seu significado? O 49,7 % dos enquisados.
	Que significa? O da esquerda advirte de que o produto é inflamable. O da dereita indica que é un produto que pode provocar ou agravar un incendio. Cantos coñecen o seu significado? O 45,4 % dos enquisados.
	Que significa? O produto contén gases comprimidos, licuados ou disoltos e pode explotar coa calor ou producir queimaduras relacionadas co frío. Cantos coñecen o seu significado? O 26,5 % dos enquisados.
	PERIGO PARA O MEDIO
	Que significa? O produto non debe verterse nos canos, no chan ou directamente na natureza porque pode ser perigoso para o medio. Cantos coñecen o seu significado? O 39,6 % dos enquisados.