Fondoko lasterketa txekearen konpasean

Fondoko lasterketa txekearen konpasean

/imgs/20070401/img.informe.01.jpgMunta horretako parte handia oturuntzera doa, otorduak jatun bakoitzeko 60 eurotik 125 euroraino doazelako, barra libre barne Elizatik edo epaitegitik, ospakizun kuttuna edo jende-oldearen laguntzarekin, kalean edo baserrian, soil edo luxu handikoa. Itxurak itxura, kontu bat argi dago: ezkontzaz aritzeko kalkulagailua eskura behar dugu. “Bai, nahi dut” horretara iritsi ahal izateko hainbat hilabetetan son “aurrezkia”, “neurrikoa”, “zentzuz” eta antzeko kontzeptuak hiztegitik ezabatu behar dira. Prestakizunak hastean, dena bikain izan dadin -are bikotearen ahalmenetatik haratago, honelako lehietan patrika ez baita bat ere begiratzen, Meetic firmak (hots, Espainian eta Europan bikotea bilatzeko gehien erabiltzen den atariak) eginiko “Matrimonioaren inguruko joerak” inkestatik ondorioztatzen den legez- aparteko aurrekontu eta ahaleginei ekiten zaie. Ikerlan horren arabera, Espainian inkestari erantzun diotenen %30ek (hirutik batek), bere ezkontzaren ondoriozko kostuak ordaintzeko banku erakundeari mailegua eskatuko liokeela adierazi zuen; gehientsuenek (%52), ordea, familia dute ezkontzeak ekarriko lituzkeen gastuak finantzatzeko estalki nagusia.

/imgs/20070401/img.informe.02.jpg Horrelako ospakizunetan diharduten negozio guztientzat (jatetxe, loradenda, ospakizunetarako jantzietan espezializaturiko denda, automobilen alogera, are eliz parrokia batzuk ere) paregabeko dirubide bilakatu dira ezteiak: 2005 urtean Espainian 209.125 ospatu ziren, Espainiako Estatistikako Institutu Nazionalak emaniko datuen arabera; horietatik %63 erlijiosoak izan ziren eta %37 zibilak.

Ezteiaren azkeneko kostuak inbitatuen kopuruarekin, aukeratutako otorduarekin eta jatetxearen kategoriarekin lotura handia du. Zifra zehatzik ematea ez da erraza baina, egin dezagun kontu, gutxi gorabehera, egun ezkontza bateko gastuak 10.000 eta 43.000 euro bitartean dabiltza. Hori da aurreikusia dagoena baina kontuan izan dezagun, ezteiak agindutako gorabeherekin hastera doanean, guztirako diru-kopurua dezente areagotuko duten ustekabekoak, hertsapenak eta antzekoak topatzen ditu tramiteen bidean barrena.

Patrika guztien araberako aurrekontuak

/imgs/20070401/img.informe.03.jpg Konbentzioek eta gizarte azturek aginduta, ezkontzak ezinbestekoak ditu hainbat “apaingarri” ausazko bezain onartuak, orokorki: arropa berezia, inbitatuentzako oturuntza, loreak, luxuzko automobila, opariak, musika, eztei gaua eta eztei bidaia.

Erlijiosoa izan, zibila izan, andregaia da ezkontzako “izarra”. Zuri dirdiratsu eta xarmangarri agertzeak ere badu prezioa: 800 eurotik 6.000 eurora arte, gutxienez. Gehitu horri osagarriak (barne arropa, oinetakoak, lore txorta), orrazketa eta makillajea (beste euro batzuk: 330 – 1.950, hor nonbait).

/imgs/20070401/img.informe.04.jpgSenargaia geroz eta protagonismo handiagoa bereganatzen ari da eta, bere arropa hagitz merkeagoa bada ere, batetik besterako aldeak izugarri txikitzen ari dira egunez egun. Gizonezkoak trajea edo txakea janzteko aukera du 400 euro inguru ordainduta (90 euro alokatzen badu eta 360, berriz, erostea deliberatzekotan). Goazen aurrera. Gainerakoen zerrenda luzea da eta, gainera, hauek erosi egiten dituzte senargai gehienek: alkandora, txalekoa, gorbata, papar-hegaleko zapia, oinetakoak… Badira beste osagarri batzuk, hala nola eraztunak, inbitazio txartelak, eliza eta ibilgailuak apaintzeko loreak, argazki eta bideo erreportajeak, musika, girotze lanak, oroigarriak… 1.940 eta 9.200 euro arteko dirutza, hitz batez.

Hala eta guztiz, aurrekontuaren partida behinena oturuntzak kenduko du. Biote gutxik egiten diote muzin otorduari: beste hainbat detaile inbitatuek ikusi ere egingo ez dituzten bitartean, janariak itxura eskasa ematea ezteiaren porrotaren sinonimotzat har daiteke. Aperitibo batez osaturiko bazkari edo afari merkea, jatuneko, 60 euro kosta daiteke aise. Otordu zabalagoa, barra libre eta guzti, egitearen prezioa, berriz, 125 euroraino igoko litzateke laguneko, batez beste. Egun seinalatu horren zurrunbiloa amaitutakoan, Espainiako ezkongaien helmuga gogokoena Karibeko luxuzko hotela da, zerbitzu guztiak barne. Prezioa aldiaren (udaldia, negutea, etab.) arabera aldatzen bada ere, horrelako toki batean zortzi egun emateak bikoteari 3.000 eta 6.000 euro arteko zuloa eragingo dio. Gutiziak aparte.

Eztei erreportajea: inoiz ezkongaiek aukeratzen dute

/imgs/20070401/img.informe.05.jpg Argazkigintzako profesionalen kolektiboek eta bikote ezkongaiek aspaldi honetan ospakizunaren erreportajea nork egingo duen askatasunez aukeratzeko unean eragozpenak ezartzen zaizkiela salatu izan dute hamaikatan. Erretore eta jatetxe batzuek beren argazkilariak esklusibaz hertsatzen dituzte, nahitaez, beraiek ezarritako baldintza jakin batzuk onartu ezean oturuntzak eta, areago, ospakizun osoak, galarazteraino. Geroz eta ohikoago bihurtzen ari den jokaera horrek, ezkongaien erabakitzeko ahalmena mugatzeaz gainera, eliza, jatetxe eta argazki-enpresa batzuei sekulako etekin ekonomikoak ekartzen dizkie.

Esklusiba horiei zukurik erauzten ez dieten kontsumitzaileek eta argazkilari gehientsuek salatzen dituzten gehiegikeria horien aurrean, auzitegiek epaia eman dute: ospakizuna antolatu, protagonizatu eta ordaintzen dutenek hautaturiko profesionalari horrelako lekuetarako sarrera debekatzea ez da zilegi. Horrenbestez, erretoreak ezin diezaioke uko egin ezkontza egiteari, berak benedikaturiko enpresaren argazkigintza-zerbitzuak ezkongaiek kontratatu nahi izan ez dituztelako, arrazoi horretan oin harturik parrokia horretako ohiko argazkilariek edota jatetxeek uko egin ezin diezaioketen bezalaxe.

Areago, ospakizuna protagonizatzen eta ordaintzen dutenek aukeratutako profesionalari sarrera debekatzea legez kanpokoa dela xedatua dago epai bat baino gehiagotan. Jatetxe batzuek ezarriak dituzten “irudi-zerbitzuak kontratatzeko klausulak” gehiegizkoak dira, batetik, interesatuek eskatu ez duten zerbitzu bat ematea derrigortua dutelako eta, bestetik, ez Kontsumitzaileak eta Erabiltzaileak Defendatzeko Lege Orokorra, ez Espainiako Kode Zibilean agertzen den aldebikotasuna ere errespetatzen ez dutelako. Horrenbeste, baliogabekotzat jo dira.

Musikari, 600 euroko kanona

/imgs/20070401/img.informe.06.jpg “Paquito Chocolatero” pasodobleak ez du huts egingo Espainiako ezkontza “jator” bakar batean ere. Bazkalondo edo afalostea musikaren konpasean girotzeak -orkeztra edo DJ aparte- 600 euroko gastua eragiten du, horixe baita jatetxeak, bertan joko diren doinuengatik, Espainiako Autore eta Editoreen Elkarte Nagusiari ordaindu behar dieten batez besteko kanona. Alacanteko (Espainia) Merkatal Alorreko Lehen Epaitegiko titularrak oraindik orain elkarte horri baimena eman dio eztei-oturuntzetako musikagatik kobra dezan.

Magistratuaren iritziz, ezkontzak ez dira zorrotz-zorrotzean egintza pribatuak. Horri esker, Espainiako Autore eta Editoreen Elkarte Nagusiak, oturuntzetako musikagatik ostatuei kanona exijitzeko lege-oinarria erdietsi du. Ez litzateke beste horrenbeste gertatuko doinuak Beethoven, Chopin, Bach, Vivaldi edo beste zeinahi erromantiko edo klasikorenak balira. Obra horien autoreak duela 70 urte baino gehiago hil zirenez, musika-kanona ordaintzeko obligaziotik at daude, jabetza publikoko ekoizpenak direlako, indarrean dagoen Jabetza Intelektualaren Legeko 26. artikuluak xedatua duenez. Printzipioz kuota hori ezkongaiek ordaintzen ez dutenez (jatetxea baita arduraduna) kostu hori ezkonberriek ordaindu beharko duten fakturan agertuko da, aldez edo moldez.

...Alferrikako xahuketak egin

• Partekatu elizako lore-gastuak egun horretan ezkonduko diren beste bikoteekin.
• Alokatu ezkongaien soinekoak. Inork ez du hautemango.
• Eskatu ezkongaien automobila; izango da senitartekoren bat auto ona daukana eta egun horretan gustura arituko da gidari lanetan.
• Ezkon zaitezte udaberri edo udan. Fiskalitateak lagunduko zaituzte.
• Aukeratu ezkontza-zerrenda, horrela opariak ez baitira berdinak izango.
• Establezimendu batzuetan oparien portzentaje baten truk dirua jasotzeko aukera ematen dizuete.

* 100 lagunentzat