• IKERKETA

  • 10 bideojoko aztertu ditugu eta hainbat arlotako espezialistei iritzia eskatu diegu
  • Aldeak tamaina, zapore eta prezioan
  • Etiketatua eta bermea, arazo nagusiak
  • Energia berriztagarriak, geroz eta garestiago, geroz eta urriago dagoen petrolioaren morrontzari aurre egiteko alternatiba

• GAURKOTASUNA ETA AISIA

  • Bankua etxean izateko erosotasuna
  • José Luis Sampedro, idazlea eta egitura ekonomikoko katedraduna

• ONGIZATEA

  • Negua hobeto pasatzeko
  • Sinusitisa
  • Lotura hauskorra, egunero oinarriak jartzea eskatzen duena
  • Eski estazioak
  • Eguberria sorterritik urruti, lanik eta etxerik gabe

• PRAKTIKOENA

  • Alkohola, gehiegikeriei nola aurre egin
  • LEGE-AHOLKULARITZA
    • Kontua mantentzeagatik komisioa kobratzen hasi da aurrezki kutxa
    • Bizilagunek gasoliozko berogailu zentralaren ordez gasezkoa jarri nahi dute
  • EPAIAK
    • Estaldurarik ezak kontratua eteteko eta telefonoaren txarteleko kopuru erabili gabea itzultzeko aukera ematen du
    • Bartzelonako barrutiaren menpekotasun esklusiboko klausula, abusuzkoa
    • Hegazkin konpainia batek kalte-ordaina eman zion bidaiari bati, hegaldiak zortzi orduko atzerapena izan zuelako
    • Eraikitzailea, sustatzailea, arkitektoa eta aparejadorea, konponketa lanen kostuaren erantzule

Erantzuna duten galderak

• Osasunarentzat kaltegarri dira? Bideojokoek epilepsia atakeak eragiten dituztela zabaldu zenetik, fabrikatzaileek foiletoak eransten dituzte bilgarrian eta alderdi horri buruzko oharrekin eta informazio interesgarria eskaintzen diote kontsumitzaileari. Hala ere, barruan informazio garrantzitsua datorrela besterik ez da adierazten azalean eta informazioaren garrantzia kontuan izanda, bideojokoa erosi aurretik eskuratu behar lukete informazioa gurasoek. Bideojokoekin jolasean ari ziren haurrengan epilepsia kasuak gertatu badira ere, eguneroko giroko edozein argi keinukarik edo irudi argitsuk eragin lezake hori. Epilepsia duen haurrak jolas egin dezake bideojokoekin, baina espezialistari kontsulta egitea komeni da.
• Jostailu seguruak dira? 990/06/29 Errege Dekretuak, jostailuen segurtasun arauei buruzkoak, kanpo uzten ditu bideoaren monitorera konekta daitezkeen eta 24 volteko tentsio izendatuz elikatzen diren bideojokoak. CONSUMERek azterturiko euskarrietatik lau (Nintendo 64, PlayStation, Dreamcast eta ordenagailu pertsonalak) lege horretatik kanpo geratzen dira erabiltzeko telebistako monitorea ezinbesteko dutelako, Game Boy salbu, horrek betetzen baititu segurtasun neurriak. Gainerako guztiak arautu gabe daude. Horrenbestez, gurasoek horien erabilera gainbegiratzea komeniko da.
• Menpekotasuna sortzen dute?. Jostailua erosi eta lehen asteetan sarritan gertatzen da erabiltzailea (haurra) bideojokora "engantxatzea", baina gero gutxiago erabiltzen du. Astean hiru edo lau orduz bideo kontsolarekin jolasean aritzea normaltzat jotzen da, baina denbora hori beste jarduera batzuekin orekatzea da garrantzitsuena. Gurasoek kontrolatu egin behar dute seme-alabek bideo kontsolarekin egiten duten denbora, haurrak edo gaztetxoak isolatzeko joaera baldin badu eta soziabilitate arazoak azaltzen baditu; kasu horretan posible baita bideojokoa ihesbide gisa erabiltzea. Jokoaren bitartez tentsioak askatzea, taldeko kidetasuna sendotzea eta arrakastaren ondorioz nork bere burua gehiago estimatzea izan daitezke joko mota honek menpekotasuna eragiteko arriskuaren arrazoi. Eta bestalde, hartzaileentzat erakargarri diren gaiak eta irudiak izaten dituzte eta entretenigarri eta atsegin gertatzen dira.
• Indarkeria bultzatzen dute? Bideojokotan espezializaturiko hainbat aldizkarik, jokoak zenbat eta indarkeria handiagoa izan, orduan eta gehiago goraipatzen dituzte. Eta fabrikatzaileek bideojokoaren erabiltzaileen adinaz ematen duten informazioa ez da beti zuzena izaten. Seme-alabek erabiliko dituzten bideojokoen edukia kontrolatu egin dute gurasoek, baina ulertzen jakinda eta inposaketarik gabe. Zenbait ikerketak frogatu duenez, badago erlazioa indarkeriazko bideojokoekin jolas egitearen eta jokaera oldarkorra eta horrekin lotutako arazoen artean. Baina inork ez du lortu galdera honi erantzuterik: bideojokoek indarkeria eragiten dute ala pertsona bortitzek izaten dute indarkeriazko edukiak dituzten bideojokoak erabiltzeko joera? Mezua bakarra da: kontrola itzazu edukiak.
• Sexismoa bultzatzen dute?. Bideojokoetan gizonezko pertsonaiak agertzen dira. Emakumeen rola pasiboa izan ohi da eta biktima gisa eta bigarren mailako eginkizunetan agertu ohi da, Tomb Raider-eko pertsonaia Lara Croft izan ezik; emakume hori arkeologo ausarta da, botere handia erakusten duena, baina azken batean sex-simbol hutsa besterik ez da, jokalari askorentzat oso erakargarria. Kasu askotan balore sexistak transmititzen dituzte.
• Erotismoa erabiltzen dute? Sexua ez da askotan agertzen kontsoletarako bideojokoetan; izan ere, bideojokoak egiten dituzten enpresa gehienek konpromisoa hartu zuten pornografia formato hauetatik kanpo uzteko, familiek etxean horrelakoak izatea onartu eta seme-alabentzat erosiko bazituzten. Ordenagailurako jokoekin ez da horrela gertatzen, euskarri hori pertsona helduek gehiago erabiltzen baitute.

Eduki honen erlazioak

Ekintza honek Bizkaiko Foru Aldundiaren Kultura Sailaren laguntza jaso du